آینده نقش از زنان دارد / مصاحبه با مارگارت میچرلیش / ترجمه کریم قصیم

بازنشر ترجمه یکی از معروفترین مصاحبه‎های تفصیلی و بلند مارگارت میچرلیش به نام “آینده نقش زنان دارد” به مناسبت سالگرد تولد او

مقدمه مترجم:

تقدیم به زنان کوشنده در پیکار آزادی ایران

سال‎هاست که در رسانه‎های آلمانی زبان، وقتی سخن به‎خانم مارگارت میچرلیش می‎رسد، همه با احترام خاص از “جامعه روان‎کاوی”، “اسطوره و شخصیت نمونه فمینیسم” آلمان یاد می‎کنند. مارگرت میچرلیش در 17 ژوئیه سال 1917 در گراستن/ دانمارک متولد شد. دبیرستان را همان جا به‎پایان برد. سپس در مونیخ و هایدلبرگ طب خواند و در زوریخ روانکاوی آموخت.

در اولین سال‎های پس از جنگ جهانی دوم، به‎اتفاق همسرش دکتر الکساندر میچرلیش (در آن دوره مشهورترین روانکاو آلمان) به‎احیاء جامعه روانکاوی – که در سرکوب‎های دوران هیتلر از هم پاشیده شده بود- همت گماشت. در سفر به لندن و در سال‎های آموزش و کار علمی، در ایالات متحده آمریکا به تلاش‎هایش ادامه داد و در نوسازی پیوندهای گسسته روانکاوان برجسته آلمانی به جِد کوشید. سرانجام وقتی در سال 1960 “انستیتوی روانکاوی زیگموند فروید” در شهر فرانکفورت آلمان پایه‎ریزی شد، مارگارت میچرلیش، جزو گروه کوچک اساتید مؤسس بود و همان جا به کار و تدریس  مشغول شد.

ابتدا، برای بیش از یک دهه، موضوع اصلی پژوهش علمی و کار تحلیل‎گری مارگارت میچرلیش، بررسی و کاوش، تشخیص و درمان عواقب روانشناختی – اجتماعی فاشیسم هیتلری بود. به اتفاق همسرش در این زمینه آثار بدیعی منتشر کرد که فهم مسائل و تشخیص رسوبات تجربه نازیسم را ژرفا بخشیدند.

این آثار – بیش از همه کتاب “عاجز از غمگساری”- شهرت فوق‎العاده‎ای یافتند و نقشی مهم در کار روشنگری چند نسل بعد از جنگ داشتند. اهمیت اثر فوق‎الذکر به حدی بوده است که هنوز هم پس از حدود نیم قرن، مرتب تجدید چاپ می‎شود.

از همان دهه 60 به‎بعد مارگارت میچرلیش پیوسته به‎عمق معضلات رفتاری و روانشناختی ناشی از حاکمیت فاشیسم توجه داشته است. به‎ویژه کلاف پیچیده‎ی “ستم و سرکوب” حقوق زنان، یکی از موضوع های اصلی کار و کوششی پژوهشی و مداخله اجتماعی – سیاسی او را تشکیل داده است. میچرلیش یکی از فعال‎ترین و معروف‎ترین روانکاوان بود که بعد از جنگ به‎یاری و همبستگی با جنبش زنان آلمان برخاستند. در این مسیر، مارگارت میچرلیش تحلیل‎ها و پیشنهادهای تازه داشت: قدرت سیاسی را نباید دست کم گرفت. زنان باید در همه عرصه‎ها فعال شوند. از سیاست گذاری در تعلیم و تربیت تا قدرت اجتماعی…. تا قدرت سیاسی. مشارکت و همکاری با مردان مترقی و…. خلاصه پیش بردن اصل برابری در زندگی اجتماعی و همسری.

روی‎کرد میچرلیش به این مسائل از مواضع فمینیسم کلاسیک متمایز بود. رفته رفته جنبش جوانان و به‎ویژه بخش‎های تازه نفس از کوشندگان جنبش زنان، به نظرات و پیشنهادهای میچرلیش توجه فزاینده پیدا کردند. رأی و نظر او خوانندگان بسیار یافت و نویسندگان، روزنامه نگاران و بخصوص فعالان جنبش با مارگرت میچرلیش به صحبت نشستند. حاصل این کار، نوع تازه‎ای از آثار و کتاب‎های او بود. گفت و گوهای تفصیلی با مارگارت میچرلیش پا به‎عرصه انتشار گذاشت. نه تنها راجع به فمینیسم که راجع به همه موضوعات جنبش زنان و کل جامعه.

این مصاحبه‎ها که برای توده‎های مردم روان و قابل فهم بودند، خیلی زود محبوبیت عمومی یافتند و با تیراژ بالا تجدید چاپ شدند. بدین ترتیب کار و تلاش فکری و مبارزاتی مارگارت میچرلیش در طول بیش از نیم قرن اخیر ادامه داشته است. کتاب های ارزشمند و صدها مقاله و مصاحبه و سخنرانی….

مارگارت میچرلیش که چند ماه دیگر 94 ساله میشود اکنون به علت آسیب ستون فقراتش خانه نشین شده اما همچنان حاضرالذهن، روشن‎بین و موشکاف، با حافظه‎ای حیرت‎انگیز و دقت نظر و هوشی سرشار، چون ضمیر خردمند و روح شجاع جنبش زنان وجود دارد. از همه سو مورد احترام فزاینده جامعه است، و باران جوایز فرهنگی و…. برای بزرگ بانوی جنبش روشنگری زنان آلمان، سرِ بازایستادن ندارد. آثارش مرتب نایاب و بازچاپ می‌شوند. کتاب مصاحبه آخرش “زن سرسخت و استوار” در سال 2007 منتشر و تاکنون بارها تجدید چاپ شده است. آخرین کتابش “رادیکالیسم کهن سالی” با مقدمه و یک مصاحبه آلیس شوارتسر (معروفترین فمینیست کنونی آلمان) با مارگارت میچرلیش همین پارسال انتشار یافت و مورد استقبال فراوان قرار گرفت.

متن کامل ترجمۀ این گفتگوی بلند را بصورت پی دی اف، در سایت پژواک ایران ملاحظه کنید

http://pezhvakeiran.com/maghaleh-76459.html