«تنها یک چهارم» ذخایر نفت ایران قابل استخراج هست

دالغا خاتین اوغلو

تازه‌ترین آمار مقام‌های رسمی ایران حاکی است که در حال حاضر تنها کمتر از ۲۵ درصد از ذخایر نفت ایران قابل استخراج است.

کریم زبیدی، مدیر برنامه‎ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران، روز شنبه ۱۶ بهمن ماه در یک نشست خبری اعلام کرد که «ذخایر نفت خام درجای کشور حدود ۷۱۱ میلیارد و ۵۳۰ میلیون بشکه است که ۱۰۲ میلیارد و ۴۴۰ میلیون بشکه آن قابل استحصال است. ایران ۷۳ میلیارد بشکه از ذخایر خود را نیز تابه‌حال برداشت کرده است».

در شرایط عادی، بسته به نوع نفت، خصوصیات میدان و فشار آن، تنها بخشی از ذخایر آن قابل استخراج است، اما با روش‌هایی مانند حفاری‌های پیشرفته، تزریق گاز، آب، مواد شیمیایی، دی اکسید کربن و استفاده از روش‌های صیانتی، می‌توان ضریب بازیافت نفت، یا میزان نفت قابل استخراج از میادین را افزایش داد.

ایران در برنامه پنجم توسعه که در سال جاری به پایان می‌رسد، برنامه‌ریزی کرده بود که ضریب بازیافت نفت را یک درصد افزایش دهد، اما آمارها حاکی است که این شاخص کماکان ثابت باقی مانده است.بنا به گزارش خبرگزاری شانا، آقای زیبدی در این زمینه می‌گوید که میانگین ضریب بازیافت نفت خام در کشور ۲۴.۶۵ درصد است، به عبارتی با تکنولوژی و شرایط کنونی و روش‌های سنتی مانند تزریق سالانه حدود ۳۰ میلیارد متر مکعب گاز و بیش از ۱۸۰ میلیون بشکه آب به میادین نفتی، تنها کمتر از یک چهارم ذخایر نفتی ایران قابل برداشت است.افزایش یک درصدی ضریب بازیافت به معنی افزایش ۷ میلیارد بشکه ای تولید از میادین نفتی ایران است.هم اکنون کشورهای عرب خلیج فارس با تکنولوژی غربی و سرمایه‌گذاری‌های کلان توانسته‌اند ضریب بازیافت نفت در میادین خود را به ۳۰ تا ۴۰ درصد و حتی بیشتر افزایش دهند.

برای نمونه عربستان ضریب بازیافت نفت از میدان غوار را که بزرگترین میدان نفتی جهان است و نیمی از تولید نفت عربستان را انجام می‌دهد تا سال ۲۰۱۵ به بالای ۳۰ درصد رساند و در همان سال با جمع‌آوری دی اکسید کربن استخراج شده همراه نفت و تزریق دوباره آن به میدان، گام مهمی برای افزایش ضریب بازیافت میدان غوار به ۵۰ درصد برداشت.

عربستان امیدوار است با طرح‌ها و تکنولوژی‌های مدرن‌تر، ضریب بازیافت این میدان را به ۷۰ درصد هم برساند.

این در حالی است که ایران در برنامه چهارم توسعه نیز افزایش یک درصدی ضریب بازیافت نفت را هدف‌گذاری کرده بود، اما موفق نشد و عملاً طی ۱۰ سال گذشته اقدام چشمگیری در این راستا انجام نشده است.

ایران به غیر از نفت خام، ذخایر چشمگیر میعانات و مایعات نفتی و گازی نیز دارد که در مجموع حجم کل آن در ایران بنا به گفته آقای زیبدی حدود ۸۳۶ میلیارد و ۴۷۰ میلیون بشکه است که ظریب یازیافت آن بطور متوسط ۲۸.۵۸ درصد است.

او درباره ذخایر گازی ایران نیز گفته است که این رقم هم اکنون ۵۵.۳۳ تریلیون متر مکعب است که ۳۳.۷۲ تریلیون متر مکعب آن قابل برداشت است و میانگین ضریب بازیافت گاز در ایران ۶۹.۶۲ درصد است.

بنا به گزارش خبرگزاری مهر، علی کاردر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نیز روز سه‌شنبه اعلام کرد که ایران به تازگی میادین جدید نفت و گاز کشف کرده و این میادین تازه کشف‌شده دارای دو میلیارد بشکه نفت و یک تریلیون متر مکعب ذخایر «قابل استخراج» گاز هستند.

ذخایر درجای این میادین نیز ۱۵ میلیارد بشکه نفت و دو تریلیون متر مکعب گاز است.

منبع:رادیو فردا