ایران و قمار بزرگ

 

ابوالفضل پازوکی :

  • یک ماه و اندی از شروع دولت سیزدهم جمهوری اسلامی به ریاست آقای ابراهیم رئیسی می گذرد و تمامی افکار و اذهان در داخل و خارج متوجه چگونگی حرکات سیاسی اقتصادی این دولت هستند. دیگر بر هیچ کس صرف نظر از پیشینه و عقیده پوشیده نیست که ایران طبق معمول تاریخ کهنش در یک ابر پیچ تاریخی دیگر گرفتار آمده و اگر کشتیبان را سیاست دیگر نیاید حیات سیاسی ایران به شدت در معرض خطر قرار خواهد گرفت. پربیراه نیست اگر ایران را در یک قمار بزرگ بپنداریم؛ قماری که اگر نگیرد فاجعه ای اندوهناک نه تنها ایران و منطقه که سراسر جهان را در برخواهد گرفت‌. اما می توان پنج سناریو احتمالی را در آینده کوتاه متصور بود:
  • عبور بی خطر با کمترین هزینه
  • عبور پرخطر با حداکثر هزینه
  • کودتای نظامی
  • جنگ خارجی
  • جنگ داخلی
  • عبور بی خطر با کمترین هزینه: ایران در صورتی می تواند این ابر پیچ۱ تاریخ خود را بی خطر و با حداقل هزینه پشت سر بگذارد که در روابط بین المللش تجدیدی بنیادی و استراتژیک، در سیاست داخلی عفو ملی و گفتگوی ملی، در اقتصادش معیشت و رفاه جامعه و در فرهنگش نوزایی و خلاقیت محور قرار بگیرد.

عبور پرخطر همراه با حداکثر هزینه

این سناریو در صورتی به وقوع می پیوندد که ایران در روابط بین المللش نرمش تاکتیکی و موقتی، در سیاست داخلی انجماد و اختناق، در اقتصادش سیاست های عوام گرایانه و پوپولیستی و در فرهنگش مونتاژ و تقلید محور قرار گیرد.

کودتای نظامی

سناریوی کودتای نظامی  در یک صورت می تواند صورت بگیرد: عدم امکان عبور کشور از این ابرپیچ در نتیجه بن بست سیاسی در سطح جامعه و حاکمان که در منتهی علیه یگدیگر قرار دارن. در این هنگام نظامیان که در میان جامعه و حکومت قرار دارن یکه تاز بازی سیاست در ایران خواهند شد و با کودتایی نرم کلیه زمام کشور را در دست خواهند گرفت.

جنگ خارجی

سناریو چهارمی که احتمال دارد در انتظار ایران باشد جنگ خارجیست. این سناریو در صورتی به وقوع می پیوندد که در نتیجه انسداد داخلی و دو قطبی شدید حاکم بر ایران برخی کشورهای همسایه فرصت طلب سودای ناصواب داشته باشن و بخوان از ضعف کشور بهره برداری سرزمینی کنند و هیئت حاکمه هم آنرا مغتنم بشناسد تا بر افتراق داخلی فائق آید و همه را پشت سر خود بیاورد.

جنگ داخلی

سناریو پنجمی که می توان در آینده نزدیک برای ایران متصور بود جنگ داخلی در نتیجه فروپاشی سیاسی اقتصادی و اجتماعی است که خطرناکترین و فاجعه آمیزترین سناریوست که ایران می تواند درگیر آن شود. سناریوی که در صورت وقوع، ولو با درجه احتمال  بسیارکم نسبت به مابقی سناریوها، می تواند نقطه پایانی بر حیات کهن سیاسی ایران باشد.

سپاس