رها جنیدی :

مراسم یادبود جاویدنام خسرو علیکردی، که انتظار می‌رفت محلی برای تقویت همبستگی در مبارزه علیه جمهوری اسلامی باشد، در فضای مجازی به میدانی برای بروز اختلافات عمیق میان جریان‌های اپوزیسیون تبدیل شد. این رویداد، که در ظاهر به احترام یک جان‌باخته برگزار شده بود، به شکلی نمادین، بازنمایانگر ایرانِ پس از جمهوری اسلامی بود و چالش‌های اساسی گذار از حکومت کنونی را به نمایش گذاشت.

محور اصلی این تقابل، شکاف آشکار میان چپ‌گرایان و پادشاهی‌خواهان بود. این دوگانگی نه تنها یک بحث تئوریک، بلکه نمایانگر دو دیدگاه کاملاً متضاد نسبت به آیندۀ سیاسی کشور است. این تقابل نشان می‌دهد که حتی پیش از فروپاشی حکومت کنونی، نیروهای اپوزیسیون درگیر نبردی برای تعریف ساختار و رهبری آیندۀ ایران هستند.

در این میان، موضع پادشاهی‌خواهان بیش از هر چیز، انتقادها را برانگیخته است. این جریان، با اتخاذ رویکردی انحصارطلبانه و دیکتاتورمآبانه، تلاش دارد تا اصل همگرایی میان مخالفان را نادیده بگیرد. پادشاهی‌خواهان به شکلی آمرانه و بدون مدارا، اصرار دارند که تمامی جریان‌ها و نیروهای سیاسی اپوزیسیون، چه با گرایش چپ و چه با گرایش‌های دیگر، باید منحصراً و بدون قید و شرط، ذیل چتر رهبری رضا پهلوی تعریف و جای گیرند.

این رویکرد، در عمل، پتانسیل همبستگی و ائتلاف میان مخالفان را به شدت تضعیف می‌کند. دیکته کردن یک رهبری واحد و نفی وجود ساختارها و گرایش‌های سیاسی متفاوت، نه تنها با روح دموکراسی‌خواهی در تضاد است، بلکه آیندۀ سیاسی پیچیده‌ای را پیش روی اپوزیسیون قرار می‌دهد. این دوگانگی و پافشاری بر انحصار، تبدیل به چالشی اساسی در مسیر گذار موفق از حکومت کنونی شده است؛ چالشی که در صورت حل نشدن، می‌تواند آیندۀ دموکراتیک ایران را تهدید کند و فرصت تاریخی ایجاد یک ائتلاف فراگیر را از میان ببرد.

یکشنبه – 23 آذر 1404