پیکر زمین خسته زخمها بر خود  دارد؛ آن زخمها هرازگاهی تازه و تازه تر میشود؛  بیش از یک قرن است که بمب و موشک و جنگ افزارهای متنوع برسرش باریده است! آنقدر که مزارع زیادی در جای جایش با مین شخم زده شده و برجای مانده است. برای همین آرامش اش بیش از یک دهه است که بطور جدی ترک برداشته است؛ زمینی که چندسالی است  خشمش را هرسال و هرلحظه در جاهایی دور و غریب یا در همین حوالی نثارمان میکند، بعد از دو جنگ ویرانگر جهانی هنوز هم ما به اشکال دیگری زخم هایش را عمیق تر کرده ایم.

چهارم آوریل هرسال که میشود دوباره بیاد کودکان زخمی می افتیم؛ بیاد زمین زخمی، بیاد زنان ، مردان، کودکان و همه آنهایی که درتیررس مزارع و باغهایی بوده اند که یکباره مین زیر پایشان منفجر شده است.

چهارم آوریل  «روز جهانی روشنگری درباره‌ی خطرات مین» است. مجمع عمومی سازمان ملل متحد  یازده سال پیش  چنین روزی را بعنوان روز جهانی آگاه سازی درباره خطرات مین معین کرد.

اما از آن زمان تاکنون چقدر این آگاه سازی انجام شده؟! در اینجا  به برخورد ایران و افغانستان (دومین  و اولین کشور آلوده به مین) در این زمینه می پردازیم.

 با گشتی به سایت های ایرانی در این روز به مجموعه ای عکس برخوردم که خیلی ارتباطی با “آگاه سازی” مورد نظر سازمان ملل  به مردم این مناطق ندارد. بنظر میرسد دانش آموزانی در سراسر کشور در قالب طرح “راهیان نور” آموزش و پرورش به مناطق جنوبی اعزام شده اند و برای آنها از خطرات مین گفته اند! ایران اگرچه دومین منطقه آلوده به مین جهان است اما نه تاکنون به پیمان اتاوا پیوسته و نه آموزش جدی ای در مناطقی که بذر مین در آنجا کاشته شده، داشته است؛ جالب است که سایت های دولتی از مین های همه عالم صحبت میکنند غیر از مین های ایران؛ آنها از مین های عراق، سوریه، افغانستان، تاجیکستان، اکراین و گرجستان در این روز سخنرانی میکنند غیر از ایران!

جالب تر این است که  اخبار دولتی مین در پوشش وبلاگ “مین و زندگی” است که خبرهای مین زدایی در ایران را پوشش داده است.

 در این سایت آمده است:

روز جهانی آگاهی از خطر مین در خرمشهر گرامی داشته شد؛

 به مناسبت روز جهانی آگاهی از خطر مین نمایشگاههایی در منطقه مرزی شلمچه؛ آبادان؛ خرمشهر؛  برگزار گردید”؛ همچنین گفته شد که

 “در این نمایشگاه افراد با مناطق خطرناک، نشانه های وجود خطر و نحوه اطلاع رسانی آشنا شدند”. در بین بازدیدکنندگان کاتالوگ های آگاهی از خطر مین توزیع گردید؛

همچنین معاونت پیشگیری از معلولیت های ناشی از انفجار مین اداره بهزیستی آبادان نمایشگاهی در این روز برپا کرد.  در این نمایشگاه کلاس آموزش خطر مین، نمایش انیمیشن خطر مین  و نماهنگ،ایستگاه نقاشی برای کودکان اجرا شد.”.

توزیع کاتالوگ و بسته های آموزشی مخصوص کودکان از دیگر فعالیت های اداره بهزیستی آبادان در این نمایشگاه بود.”

البته این نمایشگاهها فقط در مناطق جنوبی مانند خرمشهر، منطقه مرزی شلمچه، شهرستان شادگان و دشت آزادگان  توسط امور توسعه پیشگیری بهزیستی برگزار شد

اما این نمایشگاهها چرا فقط در مناطق جنوبی ایران که مین ها آدرس مشخص دارند، برگزار شده؟!  و چرا خبری از امثال این نمایشگاهها در چهار استان کردنشین کشور نیست؟!حال آنکه مین ها در این مناطق نه آدرس دارند و نه مشخصات؛ و ضمنا به دلیل اینکه جغرافیای مناطق یاد شده کوهستانی است،  مین ها در این مناطق هر ساله در فصل های بارش خصوصا بهار حرکت میکنند و به داخل روستاها و مناطق مسکونی می خزند و کودکان، مردان و زنان روستایی اغلب اگر شانس زنده ماندن بیاورند، برای تمام عمر معلول میشوند؛ بیشتر آنها گاه هردوپا؛ گاه چشم و گاه دستهاشان را ازدست میدهند.  هنوز پاهای قاسم شانزده ساله در سردشت را بیاد دارم که در بیوران سردشت گوسفندان روستا را به چرا برد و هرگز با پاهای خودش بازنگشت؛ این اتفاق ده سال پیش افتاد؛ یعنی زمانی که 18 سال از جنگ ایران و عراق گذشته بود؛ هنوز هم گاه در مناطق مرزی کرمانشاه؛ ایلام؛ آذربایجان غربی و کردستان بسیاری از کودکان به هنگام نوروز با این اشیا عجیب بازی میکنند و بعد خانواده هاشان را عزادار؛ .

این میان جالب است که هیچ نمایشگاهی برای آگاهی کودکان کرد در مناطق کردستان، ایلام، کرمانشاه و آذربایجان غربی که بنا به آمارها در فصول بارندگی بیشترین صدمات را دیده اند و می بینند، برگزار نشده است. در حالیکه مین ها در مناطق جنوبی ثابت اند و حرکت نمیکنند؛ جغرافیای آنجا دشت است؛ و ضمنا انفجار مین  در مناطق جنوبی بعد از جنگ گزارش نشده؛ با این حال قابل توجه است که این آگاهی رسانی در مناطق غرب و شمال غرب کشور بی اهمیت تلقی شده و صرفا به چند نشست بین مسئولان در ایلام انجامیده است.

اما جمعی از کنشگران مدنی سردشت که در جریان فستیوال حلبچه، ضمن عیادت از هوشیار بیاویله ای، فعال بین المللی مین زدا و قربانی مین، برنامه تجلیل از ایشان نیز تدارک دیده بودند،در روز ۱۴فروردین ۹۶ و در ساحل رودخانه زاب نیز با حمایت انجمن “بالویزانی ژینگه”، ضمن اجرای پرفورمنسی در این راستا و بازدید چند نفر از مصدومین مین حمایت خود را از این کمپین اعلام داشته و در بیانیه ای که پس از اجرا منتشر نمودند خواستار پایان دادن به فاجعه مین های زمینی و پیوستن کشورهای غیر عضو به پیمان نامه منع مین های زمینی 1997 اتاوا، پاکسازی کامل و اصولی میادین مین و حمایت از قربانیان مین شدند..
در بخش دیگری از این بیانیه  آمده است:

 “مین روبی و پاکسازی مناطق مین گذاری شده و نیز مناطقی که قبلا پاکسازی شده ، با ملاحظه عوامل آب بردگی ، لغزش خاک و ریزش دامنه ها، پاکسازی علمی و استاندارد از ضروریات امروز است در حالی که حتی مناطق به ظاهر پاکسازی شده قبلی هنوز نیز قربانی می گیرد!!
انجام این امر مستلزم استفاده از کمک ، امکانات و دانش کشورهای صاحب تجربه و تخصیص بودجه کافی در تسریع و انجام این ضرورت می باشد.
– حمایت مادی و معنوی دولت و نهادهای مردمی از قربانیان مین و تحت پوشش قرار دادن آنها و زیرچتر حمایتی قرار گرفتن خانواده های جانباختگان در بنیاد شهید و امور ایثارگران و حمایت های روحی و روانی از مصدومین بخصوص کودکان قربانی مین جهت کاهش دردهای آنها و برگشت به جامعه مورد انتظار است؛ در خاتمه بیانیه این کنشگران مدنی تاکید کرده اند:.
– آگاه سازی و آموزش ساکنین مناطق آلوده به مین تا زمان پاکسازی کامل مین های زمینی، وظیفه متولیان و ان جی اوهای مدنی است که امیدواریم همگی به رسالت خود عمل نمایند.”

..

اما بنظر میرسد که افغانستان اولین کشور آلوده به مین جدی تر با این پدیده برخورد میکند؛ به گزارش آژانس خبری پژواک  معاون ولایت بدخشان در روز جهانی مبارزه با مین گفت که ده ولسوالی در سال گذشته، توسط تيم های ماين پاکی [پاکسازی مین] عاری از ماين اعلام شده و شش ولسوالى ديگر، امروز عارى ازماين اعلام گرديد. گلمحمد بیدار افزود:” .

پیمان اتاوا: در این پیمان کشورهای عضو بر منع بکارگیری مین‌های ضدنفر، انهدام ذخایر مین‌های ضدنفر، جلوگیری از گسترش، تولید، فروش یا انتقال بصورت مستقیم و غیر مستقیم تاکید شده است. اما.

معاهده اتاوا مین‌های ضدتانک (دارای قدرت انفجاری بیشتری هستند) را شامل تحریم‌ها نمی‌داند

 تاکنون ۱۶۲ کشور جهان به پیمان اتاوا پیوسته اند؛ اما 31 کشور ازجمله ایران، اسرائیل، عربستان سعودی، هند، روسیه، چین و امریکا هنوز به این پیماننامه ملحق نشده اند.

در مناطق کردستان، آذربایجان غربی، کرمانشاه و ایلام اغلب این مین ها در فصل بارش حرکت میکنند و از کوه ها و دشت های اطراف به میان شهر میخزند و برای همین بیساری از کودکان در فصل بهار و خصوصا در نوروز که برای بازی به اطراف میروند گاه خسارات جبران ناپذیری را متحمل میشوند.  آمار قربانیان مین سال گذشته در ایران 55 نفر بوده که از این تعداد 18 نفر کشته و 37 نفر مجروح شده اند. جالب است که مصدومان تحت پوشش سازمان جانبازان و یا “شهیدان” قرار نمیگیرند و مسئولان همواره گفته اند:” این افراد نیاید به چنین جاهایی وارد شوند”! حال آنکه این مین ها بوده اند که به آنجا خزیده اند.

“یک انجمن غیردولتی بلژیکی باآموزش یک موش توانسته هزاران مین ضدنفر را در کشورهای آفریقایی جنگ زده پیدا و به خنثی سازی آن کمک کند.
مین های ضد نفر بیشترین تلفات غیرنظامیان در جنگ های مختلف را باعث می شود وحالا این موش مین یاب برای خودش قهرمان است. البته این موش به دلیل وزن یک و نیم کیلوگرمی هیچ اتفاقی برایش نمی افتد، چون برای انفجار مین حداقل به پنج کیلوگرم وزن نیاز است.”

http://minefield.blogfa.com/tag/مین-و-زندگی

//7sobh.com/content -تصویری-موش-مین-یاب

//7sobh.com/content -تصویری-موش-مین-یاب/