همنشین بهار :
خانم‌ها و آقایان محترم این بحث به ترور سپهبد رزم‌آرا اولین نخست‌وزیر نظامی از روزگار سردار سپه به بعد، می‌پردازد که گروه‌های سیاسی مختلف با وجود تفاوت‌هایشان، علیه او هم‌آواز شدند. ضرورت طرح این بحث آشنایی بهتر با کسانی است که بعد از ورود امثال مُحقق کَرکَی به ایران، به نام اسلام و تشیع، فتوای قتل می‌دادند و گاه با دستگاه جابر زمانه همآهنگ و همنوا می‌شدند. (در مورد مُحَقّق کَرَکی در پانویس توضیح داده‌ام).
…
صادقانه بگویم گرچه در روش، هنگام به کارگرفتن شواهد کوشیده‌ام بی‌طرفی را رعایت کنم اما بی‌طرف نیستم، یعنی نمی‌توانم بی‌طرف باشم. یک دلیلش این است که من نیز فریفته‌ام، فریفته اندیشه حاکم بر دوران خویش.
…
«بندیتو کروچه» Benedetto Croce فیلسوف ایتالیایی و نویسنده کتاب «تاریخ به مثابه داستان آزادی» گفته‌است:
هر تاریخ واقعی، تاریخ معاصر است. Ogni vera storia è storia contemporanea
یعنی چه؟ یعنی فهمیدن ما با واقعیت کنونی همنشین می‌شود و از آن تاثیر می‌گیرد. ترور غبارآلود سپهبد رزم‌آرا نیز چنین است. بیش از ۷۰ سال از واقعه می‌گذرد اما اهمیت سیاسی و تاریخی آن کاسته نشده‌است. توجه داشته باشیم که شناخت وضع موجود از رهگذر شناخت زمان گذشته ممکن است. گذشته پیش‌درآمدِ اکنون است.
یعنی چه؟ یعنی فهمیدن ما با واقعیت کنونی همنشین می‌شود و از آن تاثیر می‌گیرد. ترور غبارآلود سپهبد رزم‌آرا نیز چنین است. بیش از ۷۰ سال از واقعه می‌گذرد اما اهمیت سیاسی و تاریخی آن کاسته نشده‌است. توجه داشته باشیم که شناخت وضع موجود از رهگذر شناخت زمان گذشته ممکن است. گذشته پیش‌درآمدِ اکنون است.
…
حاجعلی رزم‌آرا (۱۰ فروردین۱۲۸۰–۱۶ اسفند ۱۳۲۹)، رجل سیاسی و نظامی و نخست‌وزیر دوره پهلوی دوم بود. در خانواده‌ای نظامی در تهران به دنیا آمد و تحصیلات خود را در ایران و در مدرسه نظام مشیرالدوله (حسن پیرنیا) به پایان برد.
ادامه مطلب
