جنگ اسراییل و لبنان

 

نادر دولتشاهی :

در ادامه جنگ های اعراب و اسراییل، این بار را جنگ سی وچهار روزه اسرائیل و لبنان میپردازیم که بین ارتش اسرائیل و حزب‌الله لبنان به وقوع پیوست و دامنه آن شمال اسرائیل و سراسر لبنان را دربرگرفت.

این جنگ با مشارکت حزب کمونیست لبنان- بخشی کوچک از ارتش لبنان  و جبهه آزادی فلسطین بود.

پس ازاینکه اسراییل درخواست حزب الله لبنان برای ازادی رندانیان لبنانی را بی پاسخ گذاشت حزب‌الله لبنان با وارد شدن به خاک اسرائیل به گروهی از نیروهای ارتش اسرائیل حمله کردند و سه سرباز اسرائیلی را کشته و دو سرباز اسرائیلی را اسیر گرفته و به خاک لبنان انتقال دادند. حزب‌الله این عملیات را «وعده صادق» نام گذاری کرد.

 ارتش اسرائیل بلافاصله برای نجات جان دو سرباز اسیرش اقدام کرد که منجر به کشته شدن پنج سرباز دیگر اسرائیلی  شد ، همپنین پنج سرباز دیگر مجروح و پنج شهروند غیرنظامی نیز مجروح شدند. حزب‌الله لبنان نام این یورش را «پاسخ عادلانه» گذاشت و سیدحسن نصرالله شرط پس دادن دو سرباز اسیر اسرائیلی را آزادی چهار عضو حزب‌الله لبنان از زندان‌های اسرائیل اعلام کرد.

  نخست‌وزیروقت اسرائیل عملیات نظامی حزب‌الله لبنان در خاک اسرائیل را اعلام جنگ لبنان به اسرائیل خواند و گفت که  «لبنان بهای آن را خواهد پرداخت» و رسما دولت لبنان را مسول  حمله به خاک اسراییل معرفی کرد زیرا حزب الله را در خاک کشور خود پذیرا شده ، اما نخست‌وزیر وقت  لبنان در واکنش به این موضع اسرائیل، با تشکیل جلسه فوق‌العادهٔ کابینه اعلام کرد که دولت مرکزی لبنان از این عملیات حزب‌الله لبنان به خاک اسرائیل اطلاعی نداشته و مسئولیت این حمله را به عهده حزب‌الله گذاشت.

در ادامه جنگ ، نیروهای اسرائیل به زیرساخت‌های لبنان به جاده‌ها، پل‌ها و فرودگاه بیروت حمله کرد که در  نتیجه آن  چهل و چهار شهروند لبنانی کشته شدند.

ارتش اسرائیل نیز طی این جنگ ، صد و بیست و یک سرباز خود را از دست داد و چهل و چهار شهروند اسرائیلی نیز براثر برخورد بیش از چهار هزار موشک حزب‌الله لبنان درخاک اسرائیل کشته شدند.

حزب‌الله لبنان هیچ‌گاه آمار رسمی از تعداد سربازانش که در جنگ کشته شدند را ارائه نداد اما تخمین منابع رسمی لبنانی و سازمان ملل متحد حاکی از کشته شدن حدود پانصد عضو حزب‌الله است اما حزب‌الله لبنان تعداد کشته شدگان خود را فقط  پنجاه نفر اعلام کرد.

شمار کشته‌شدگان غیرنظامی لبنان در بین منابع مختلف متفاوت است به‌طوری‌که سازمان بازسازی لبنان اعلام کرد در حدود  هزار و صدو نودو یک  شهروند لبنانی بر اثر بمباران‌های اسرائیل کشته‌شدند.

اسرائیل حملات هوایی خود را در حالی که به تجمع نیروهای خود در مرز مشغول بود ادامه داده و پنج گردان از نیروهای ذخیره را به خدمت فرا خواند. دو بالگرد اسرائیلی در منطقه شمالی اسرائیل به یکدیگر برخورد و سقوط کردند که در نتیجه یازده سرباز کشته وسیزده سرباز دیگر زخمی شدند.

این جنگ واکنش های متفاوتی را در دنیا به همراه داشت/ آمریکا، کانادا، آلمان و استرالیا از حملات اسرائیل حمایت کردند و آن را دفاع از خود نامیدند و رئیس‌جمهور وقت آمریکا جرج دبلیو بوش جنگ اسرائیل  با لبنان را بخشی ازجنگ با تروریسم نامید.

ازآنطرف ، سوریه و یمن حمایت خود را از حزب‌الله اعلام کردند ولی  اتحادیه عرب –  اردن و مصر نیز از پاسخ اسرائیل حمایت کردند و مجامع صلح بین‌المللی خواستار آتش‌بس برای جلوگیری از افزایش شمار تلفات غیرنظامی شدند

مسئولان اسرائیلی همواره حزب الله لبنان را متهم می‌کنند که با استفاده از مناطق پرجمعیت به عنوان سپر انسانی قصد دارد مقدار تلفات غیرنظامیان را افزایش دهد، همچنین ارتش اسرائیل برای اثبات اظهارات خود مبنی بر استفاده حزب‌الله لبنان از خانه‌ها و مساجد برای اهداف نظامی، تصاویر و فیلم‌هایی را منتشر کردند که ادعا می‌کند درست قبل از حمله‌های اسرائیل برداشته شده‌است.

گزارش‌های سازمان عفو بین‌الملل نشان می‌دهد که بسیاری از ترس هدف قرار گرفتن خودروها از خانه‌های خود خارج نمی‌شدند . همچنین  وزیر دادگستری اسرائیل یک ماه بعد ازجنگ  اظهار داشت: «اسرائیل به شهروندان عادی و غیرنظامی زمان کافی برای ترک جنوب لبنان را داده‌است و هرکس که باقی مانده‌است می‌تواند به عنوان یک حامی حزب‌الله محسوب شود.» او همچنین بر اساس خبر بی‌بی‌سی گفته‌است: «همه کسانی که درحال حاضر در جنوب لبنان هستند، تروریست محسوب می‌شوند که به نحوی با حزب‌الله مرتبط هستند ولی دیدبان حقوق بشر با تأیید عفو بین‌الملل می‌گوید «هیچ موردی که نشان دهد حزب‌الله از سپر انسانی استفاده کرده‌است نیافته‌است»

تصویری ماهواره‌ای از لایه‌های نفت که به رنگ آبی تیره قابل رویت هستند آلودگی ناشی از نشت هزاران تن نفت نیروگاه برق جیه در مصر ، بزرگ‌ترین فاجعه زیست‌محیطی در تاریخ دریای مدیترانه بوده‌است.

در طی جنگ اسرائیل و لبنان به برخی از مراکز تاریخی لبنان که به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌اند آسیب های جدی وارد شد،

همچنین براثر بمباران نیروگاه برق جیه در سی کیلومتری جنوب بیروت که توسط جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش اسرائیل مورد هدف قرار گرفت لایه‌ای نفتی به طول هشتاد کیلومتر ساحل لبنان در دریای مدیترانه را فراگرفت که  برخی گروه‌های مدافع محیط زیست این آلودگی را  یک «فاجعه زیست‌محیطی» توصیف کردند

پرتاب راکت‌های حزب‌الله لبنان به اسرائیل نیز باعث بروز تعداد زیادی آتش‌سوزی در جنگلها و مراتع در شمال اسرائیل شد.  همچنین بر اثر آتش‌سوزی‌های ایجاد شده توسط موشک‌های حزب‌الله لبنان، بیش از هفتاد کیلومتر مربع از جنگل‌ها و مراتع اسرائیل نابود شدند. بر طبق برآوردهای بنیاد ملی یهود، برای ترمیم جنگل‌های سوخته‌شده بیش از پنجاه سال زمان لازم  است

حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان با آغاز آتش‌بس میان لبنان و اسرائیل در مصاحبه‌ای  ای با تلویزیون لبنان با ابراز تاسف در مورد چگونگی آغاز درگیری با ارتش اسرائیل اعلام کرد که اگر می‌دانست که اسارت گرفتن دو سرباز اسرائیلی به چنین جنگی منجر می‌شود چنین فرمانی نمی‌داد.

این جنگ سرانجام با قطعنامه  شورای امنیت سازمان ملل در تاریخ  سال دوهزارو شش پایان یافت که نوعی بن بست نظامی تلقی شد. . مرزی در این جنگ جا به‌ جا نشد و دربارهٔ پیروز جنگ هم اختلاف نظرهایی به وجود آمد طوری که هر کدام خود را پیروز خواندند ، حتی در مورد طول جنگ و شروع کننده آن نیز نظرات مختلفی وجود دارد.

چند سال بعد در سالگرد این جنگ سه و چهار روزه سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان به مناسبت سالگرد این جنگ سی و چهار روزه  طی گفتگو با شبکه المنار گفت : اسرائیل  در آماده‌سازی جبهه داخلی خود برای جنگ نقطه ضعفی دارد و این امر باعث شده‌ تا حزب‌الله بتواند امروز به شکل بهتری اسراییل را مورد هدف قرار داده و تلفات بیشتری بر آن وارد کند.