محمدرضا نیکفر :
در یادداشت پیشین به آن تحولهای ساختاریای اشاره شد که عمق جامعهی ایران را پر از گدازههایی میسازند که پیاپی آتشفشانی را برمیانگیزانند. هر جنبشی به عنوان رخداد در زنجیرهای از اتفاقها قرار میگیرد. اتفاقها ممکن است باعث خاموش شدن آن شوند یا به آن نیرو و گستردگی دهند. ممکن است جنبشی سرکوب شود، اما آن چیزی که در زیر جریان دارد، بنابر تجربه حرکت تازهای را برمیانگیزاند.
از همان آغاز جنبش “زن، زندگی، آزادی” به شکل معناداری این پرسش طرح گردید که آیا انقلاب تازهای آغاز شده است. در خیزشهای پیشین با این پرسش، که این یادداشت به آن میپردازد، مواجه نبودیم.
- به نسبت گسترده است؛
- استعداد و توان گسترش بیشتری دارد، و میتواند اکثریت ناراضیان را به خود جلب کند؛
- امید برانگیخته و میتواند خاطرهی همهی شکستهای پیشین را تبدیل کند به حس لزوم جبران ناکامیها با حرکتی تازه، و عزم و اراده به پیشروی پرتوانتر؛
- شرکتکنندگان در آن در مجموع میدانند که چه نمیخواهند: حکومت ولایی؛ و میدانند چه میخواهند: نظامی دموکراتیک با شاخص مؤکد جدایی دین و دولت، رفع تبعیض، عدالت، آزادی.
- چنان به صورت قطبی در برابر حکومت اسلامی است – به صورتی بارز در رابطه با موضوع آزادی زن – که صحبت از اصلاح منتفی است، و اگر اصلاحی هم صورت گیرد، فروپوشی دستگاه را تشدید میکند.
- فوراً شکافی در زمان ایجاد کرده، پیش از آن و پس از آن شکل گرفته، و دورهی پس از جمهوری اسلامی را به آیندهای متصور، به «آیندهی معاصر» تبدیل کرده است؛
- بالاییها هنوز در مجموع منسجماند و توانمند برای حفظ قدرت و پیشبرد سرکوب.
- حضور پایینیها در خیابان و توان ماندنشان در میدان هنوز گسترده نیست، برای اعتصاب عمومی آمادگی ندارند، فاقد رهبری و برنامهی روشن هستند.
۲) دولت موجود، دولت وابسته به امپریالیسم است. وابستگی است که مانع رشد است، و باعث استبداد و فساد و فقر فراگیر شده است. پس باید به وابستگی پایان دهیم و به این منظور دولت وابسته را براندازیم. تئوریهای وابستگی، که در قرن بیستم رواج داشتند، بر درک غلوآمیزی از نقش عامل خارجی در روند رشد استوار بودند. این درک اجازه نمیداد به سنت فکری، ساختارهای اجتماعی بازتولیدکنندهی فلاکت در خود تودهی دستخوش فلاکت، و نیروهای ارتجاعی دیگری جز آنهایی که مستقیماً به امپریالیسم اتکا داشتند، توجه لازم و درخوری شود.
جنبش کنونی برازندهی آن است که با صفت “انقلابی” مشخص شود، حتا اگر به سبب سرکوب یا عاملهای درونی خاموش شود تا خیزشی دیگر آن را پی گیرد. قیام انقلابی هنوز به معنای وجود موقعیت انقلابی نیست.
منبع:رادیو زمانه