ساز ‌و‌ کارها

 

دکتر حسن بلوری :

چکیده

در ابتدای مقاله‌ی پیشین تحت عنوان ’مفهوم مادّه در تراکم‌های بسیار بالا‘ گفته شد: “…. که در این مقاله دانسته به مسائل نظریِ سیاه‌چاله‌ها مانند نظریه نسبیت عام، دینامیکِ سیاه‌چاله‌ها، مکانیسم هم‌جوشی سیاه‌چاله‌ها، ترمودینامیک و آنتروپی سیاه‌چاله‌ها پرداخته نمی‌شود.” حال در این مقاله می‌کوشم نکات نام‌برده را توضیح دهم.

۱. نظریه نسبیت عام

نظریه نسبیتِ عام اینشتین۱ توضیحِ کنش و واکنش مادّه (جرم) و فضا ـ زمان است، توضیحی به زبان هندسه‌‌ی ریمانی۲ که نیروی گرانشی را به‌عنوان خاصیتِ هندسی فضازمانِ ۴بعدیِ انحنادار می‌بیند. این نظریه‌ توان تشریح بخش‌های وسیع و گوناگون کیهان از جمله کهکشان‌ها، ستارگان، ستارگان نوترونی۳، سیاه‌چاله‌ها۳ و سیر تکاملی کیهان۴ از زمان بیگ بنگ را دارد. نظریه نسبیت عام یک نظریه کلاسیک (نسبیتی) است و به‌همین دلیل می‌تواند تنها تا مرز دنیای کوانتوم پاسخ‌گو باشد..

نظریه نسبیت عام بر پایه تنها یک اصل، اصل هم ارزی شتاب و گرانش، بنا شده و تاکنون در تست‌های مختلف تایید شده است. در هیج آزمایشی اختلاف قابل سنجشی میان تاثیر حاصل از شتاب و تاثیر حاصل از نیروی گرانشی مشاهده نشده است. این نظریه تعمیم دو نظریه، نظریه نسبیت خاص و نظریه کلاسیک نیوتنی، نیز تعبیر می‌شود، چرا که هر دوی این نظریه‌ها براحتی از معادلات نظریه نسبیت عام قابل استنتاج هستند. به این شکل که چنانچه مقدار جرم (مادّه) را در نظریه نسبیت عام مساوی با صفر بدانیم، در این‌صورت ساختار آن شکل نظریه نسبیت خاص را پیدا می‌کند. به بیان دیگر، نظریه نسبیت خاص حالت مرزی نظریه نسبیت عام در غیاب ماده (جرم) است. و یا اکر چنانچه سرعت در نظریه نسبیت عام کوچک نسبت به سرعت نور، در حد سرعت‌های متداول، در نظر گرفته شود، در این‌صورت نظریه‌ای را پیشِ روی خود خواهیم داشت که به آن فیزیک 

ادامه مطلب