همنشین بهار :

من بیش از ۱۰ سال پیش متن کیفرخواست چائوشسکو و همسرش را در به‌اصطلاح محکمه وی منتشر کردم. در آن جلسه، رفتار کسانیکه تشنه خون آن دو بودند، مرا به فکر برده بود. بوضوح می‌دیدم سُمبهِ پر زور قدرت، حرفش را (چه حق باشد چه ناحق) به کرسی می‌نشانَد و از خودم می‌پرسیدم آیا قدرت نوعی مشروعیت ایجاد می‌کند و مشروعیت قدرت هم اقتضاء می‌کند مخالف سرکوب شود؟ بعدها راهی رومانی شدم تا «سرزمین گوجه‌های سبز» را که برنده نوبل ادبیات «هرتا مولر» در رُمان معروفش به تصویر کشیده از نزدیک ببینم. می‌خواستم پای صحبت کسانی بنشینم که دوران چائوشسکو را تجربه کرده‌اند و بدانم چرا «هرتا مولر» نام کتابی را که به اوضاع رومانی می‌پردازد، قلب حیوانی Herztier گذاشته‌است؟ با مضمون سخنرانی Helmuth Frauendorfer “هلموت فراوئن‌درفر» (رومانی جزیره‌ای نگون‌بخت در جنوب شرقی اروپا است)، و با نظرات Matei Vișniec «ماتئی ویسنی‌یک» نمایشنامه‌نویس رومانیایی- فرانسوی که در نمایشنامه «تماشاچی محکوم به اعدام» عصر چائوشسکو را زیر ذرّه بین گرفته و نشان داده ارزش‌ها لگدمال می‌شوند، اندکی آشنا بودم. همچنین دو فیلم سینمایی از Cristian Mungiu «کریستین مونجیو» – در مورد رومانی – را دیده بودم. «قصه‌هایی از دوران طلایی» و «چهار ماه و سه هفته و دو روز»… اما این کافی نبود. می‌خواستم در رومانی پای صحبت کسانی بنشینم که دوران چائوشسکو را بیاد داشتند. همانطور که گفتم نمایش محاکمه او و همسرش و تماشای کسانیکه تشنه خون آن دو بودند، مرا متأثر کرده بود. شگفتا که در رومانی بسیاری از کهن‌سالان می‌گفتند آن دادگاه ظالمانه بود، ظالمانه…

ادامه مطلب