![](http://mihantv.com/wp-content/uploads/2019/11/Dr.-H.-Bolouri.jpg)
دکتر حسن بلوری :
چکیده:
ما هر نوع پدیدهای را از راه حسهای پنجگانه و دستگاه ادراک خود درمییابیم. ارزیابی ما از پدیدهها زمانی به واقعیت نزدیک است که از ساختار، عملکرد، توان و محدودیتهای ابزار شناخت تصوری درست داشته باشیم و آنها را همواره در مشاهدات خود منظور بداریم (نگاه برایشی). در غیراینصورت امکان برداشت نادرست از پدیدهها کم نخواهد بود. برای مثال امانوئل کانت، فیلسوف بزرگ آلمانی، زمان و مکان را مفهومهائی آپریوری میانگاشت. چراکه وی، صرفنظر از سطح دانش زمان او، پیوند بیواسطهی دستگاه ادراک با طبیعت را از نظر دور داشت. در نگاه برایشی به حق نقش سوژهی تشخیص دهنده، حاصل از تکامل، در ارزیابیها در نظر گرفته میشود.
در این مقاله میخواهم ابتدا به معرفی کوتاه مفهومهای کلیدی، شامل مقولههای ادراک، آگاهش، شناخت و بازشناسی بپردازم و در ادامه محدودیتهای آدمی در کسبِ شناخت بیواسطه و راهگشائی علم برای شناخت بیشتر، شناخت باواسطه، همراه با تشریح پارادایمهائی در همین ارتباط و محدودیتهای بنیادی حواس پنجگانه را توضیح دهم.
مقدمه
تمامی سیستمها، بیجان و جاندار، نسبت به تحریکات واکنش نشان میدهند. درجهی واکنش آنها بستگی به نوع تحریکات، ساختار سیستمها و محیطشان دارد.