همكاري كاشاني و بهبهاني با انگليسيها در كودتاي ٢٨ مرداد عليه دكتر مصدق

عباس رحمتی :

از آن تاريخ كه انگليسي ها ما ایرانیان را در جنگ جهاني اول محاصره اقتصادي كردند تا بيش از نه ميليون ايراني كشته شوند تا به امروز دخالتهاي دولت فخيمه در ايران ادامه دارد و  بقول دايي جان ناپلئون ، ملت ايران فهميد كه تمام كارها ، كارِ انگليسيهاست كه در سياستهاي خرد و كلان ايراني دخالت ميكنند. در جنبش مشروطه ، در كودتاي ٢٨ مرداد و در انقلاب ١٣٥٧ هميشه به منافع استرتژيك خود فكر كرده است و براي رسيدن به اين منافع دست به هر جنايتي زده است ودست بردار هم نیست! اخيرا سازمان امنيت آمريكا ( CIA) اسناد هزار صفحه اي رااز طبقه بندي هاي محرمانه خود خارج كرده است كه نشان ميدهد ٦٤ سال پيش در چنين روزهايي دولت “دكتر محمد مصدق ” با كودتايي حساب شده توسط دولت فخيمه  انگليس بهمراه آمريكايي ها و همكارري كامل دو آخوند سر سپرده بنامهاي “ابوالقاسم كاشاني ” و” محمد بهبهاني “سرنگون شد و راه دموكراسي را تا به امروز به روي ايران بستند.بدين ترتيب آخوندها در هر مقطعي به جنبش و حركت مردم نيش خود را  فرو كردند، يكبار در جنبش مشروطه كه توسط فضل الله نوري  آن را مشروعه خواند و چوب لای چرخ آن جنبش گذاشت، بار ديگر در جريان نهضت ملي شدن نفت ايران. كاشاني و بهبهاني  و همكاري آنها با انگليسي ها  و نهايتا در انقلاب  سال ١٣٥٧ كه بعدها از گزارش بي بي سي  مشخص شد، خميني هم از سالها قبل با جان اف كندي و قبل از انقلاب با جيمي كارتر رئيس جمهورهاي آمريكا نامه نگاري ميكرده  است و قول  سهم نفت  ایران را در آينده به آمريكايي ها داده بود( باج دهی برای حکومت بعدی  )امروز سازمان امنيت آمريكا با اين هزار صحفه اسناد چه چيزي را مي خواهد ثابت كند؟

حال سوال اينجاست كه سازمان امنيت  آمريكا ، چرا بعد از ٦٤ سال اين اسناد را البته باز هم بطور ناقص از طبقه بندي مدارك محرمانه خود خارج كرده است ؟ درست است كه  خانم اولبرايت  وزير خارجه سابق آمريكا  چهارده سال پيش از ملت ايران بخاطر اين كودتا عذرخواهي كرد.ولی  این اسناد ابعاد دیگری از کودتا را روشن میکند.

بهر حال با بيرون آمدن اين اسناد از طرف  سازمان سيا  جاي سوالي باقي نمي گذارد كه خيانت آخوندها در كودتاي ٢٨ مرداد ١٣٣٢ عليه  دكتر مصدق محرز است در اسناد همكاري ، آنگليسيها و آمريكا كاملا روشن است آنها از ملي شدن نفت ضربه اقتصاد خورده بودند و مشخص است كه ببكار نمي مانند و بهترين راه را براي بردن نفت ايران كودتا تشخيص داده بودند . مهرماه ١٣٣٠ پايان كار شركت نفت بريتانيا ست ( برتيش پتروليوم) انگليسي توسط دكتر مصدق نخست وزير ايران، خلع  شده و از ايران اخراج ميشوند كاركنان انگليسي به خانه هايشان بر گشتند و محمد مصدق صنعت نفت ايران را ملي اعلام كرد و عاملين غارت نفت را كه انگليسي ها بودن را از ايران اخراج كرد و بريتانيا كه سود سرشاري را از نفت ايران مي برد به شوراي امنيت و سازمان ملل شكايت مي برد كه راه به جايي نمي برد ، انها در دادگاه لاهه  محكوم ميشوند  ولي دولت زخم خوزده از شلاق مصدق براي تلافي اين محكوميت  تنها راه حل را كودتا بر عليه دولت مردمی مصدق ميدانستند ! دوسال بعد در ٢٨ مرداد ١٣٣٢ مصدق را با دولتش سرنگون مي كنند و او را  توسط شاه به تبعيد گاه میفرستند. گرچه  دكتر علي شريعتي  و عده اي از روشنفكران ديگر  بارها گفته بودن ، امضاء روحانيت پاي قراردادهاي خائنانه ديده  نشده  ولي حالا نیست که ببیند چه خیانت بزرگی از جانب آنها انجام  کرده است.باید گفت خيانت امضاء نمي خواهد اين خائنان  همكاري كامل با انگليسي داشته اند  و كاشاني را با پول خريده اند تا ديگر خيالشان راحت باشد [١] اما امروز  بعد از ٦٤ سال  پرده ها بالا زده ميشود و دستهاي مرموز  آخوندها با اسناد تازه اي كه  سازمان سيا آمريكا انتشار داده است بيشتر روشن ميشود اين اسناد نقش كاشاني و همكاري با سفارت بريتانيا و رابطه با سرلشگر زاهدي و طرفدارانش را بخوبي نشان ميدهد كه در سرنگوني دكتر مصدق نقش داشته اند  [٢] تماس هاي  انگليسي ها با آيت الله كاشاني و محمد بهبهاني بوده است ، اين اسناد هزارصفحه اي، به سالهاي ١٣٥١ ( ١٩٥٤ ) مي پردازد به حوادث قبل از كودتا و به عمليات سرنگوني دولت دكتر مصدق و به وقايع بعد از آن  اشاره دارد در اين اسناد هنوز به وقايع ديگري چون گزارش عملياتي ١٣٣٢  اشاره نكرده است  بر اساس اين اسناد آمريكا پتج ميليون سيصد سي وسه هزار ولار براي براندازي دكتر مصدق و حمايت دولت بعدي خرج كرده اند اين اسناد تائيدي بر همكاري

مشترك آمريكا و   بريتانيا در براندازي محمد مصدق است  مداركي كه نشان ميدهد انگليسي ها از همان اول راه حل را در براندازي دولت دكتر مصدق مي دانستند و در نهايت آمريكا را با خود همراه كرده است . عباس ميلاني كه اسناد را کامل خوانده است مي گويد: ” نكته آشكار اين است كه وقتي دو كشور تصميم به براندازي مي گيرند بهترين گزينه خود را براي سرنگوني دكتر مصدق را آ…كاشاني ( و بهبهاني ) مي بينند كسي كه به گمان آنها مي توانست مردم را به خيابانها بياورد . دكتر ميلاني مي گويد : اين اسناد بازهم تمام ابعاد كودتا را روشن نمي كند گزارشات كودتا قابل دسترسي نيست ، براي اينكه به ابعاد مختلف كوتا پي ببريم تنها اسناد آمريكايي ها كافي نيست ! به اسناد انگليسي ها و اسناد دفتر شاه هم نياز داريم [٣]  به اسناد كاشاني و بهبهاني هم نياز است  به گزارشهاي دولت ايران و پليس هم نيز نياز داريم  با كنار هم گذاشتن اينها شايد بتوان تفسير دقيقتري از كودتاي ٢٨ مرداد آرائه داد اين اسناد فقط روايتي  از آمريكايي ها است .

بعد از كودتا طرفداران دكتر مصدق گفته اند اين كودتا غير قانوني بوده است ، طرفداران شاه گفته اند شاه از نظر قانون اساسي حق اين را داشت كه مصدق را بركنار كند ، كدام درست است ؟  دكتر ميلاني مي گويد : <من در كتاب از نگاه شاه درز داده ام كه در آنجا( دكتر )مصدق در نامه اي ،  مينويسد:  شاه  هنگامي كه مجلسي در كار نبوده حق عزل و نصب  نخست وزير را دارد ؟> حال نمي شود گفت در سال ١٩٤٩ زماني كه اين نامه را  نوشته حق انتخاب نخست وزير را داشت و در ٢٥ مرداد سه روز قبل از كودتا اين حق را نداشته است ! در واقع راي قانون اساسي را  با  شرايط خاص می شود به نفع خود تفسير كرد  دكتر ميلاني در ادامه مي گويد : به نظرم دكتر صديقي به دكتر مصدق ميگويد ؛ اگر مجلس را منحل كني ، شاه ، حق عزل و نصب نخست وزير را دارد  ، حتا تعداد روزها و ماه هاي زمان مشروطه  فطرت بوده و پادشاه حكم عزل و نصب داده است به مصدق مي گويد < شاه جرّأت نخواهد كرد! >  ولي ديديم زماني كه مجلسي  وجود نداشت با فشار آمريكا و انگليس و همكاري بهبهاني و كاشاني اين كار صورت گرفت ! سوْال اينجاست كه اين كودتا راه را برای خود كامگي شاه باز كرد يا نه ؟ در حاليكه طرفداران مصدق مي گويند ؛اگر  درقدرت ( حكومت) باقي مي ماند راه براي دموكراسي باز تَر ميشد . دكتر ميلاني در پایان مصاحبه بابی بیی سی می گوید: “در چند ماه آخر صدارت دكتر مصدق دولت مصدق ضعيف تَر شده بود و هر روز بر قدرت حزب توده افزوده ميشد، يكي از چيزهايي كه آمريكايي ها از آن  مي ترسيدند ، گزارش ٣٠ تير بود ، در صبح (همان روز) طرفداران مصدق چندين هزار نَفَر بودند كه بطور نا منظم به خيابانها آمدند بعد از ظهر طرفداران حزب توده به گفته آنها ( خودشان) صد هزار نَفَر را با نظم بلشويكي آوردند و آن  ( وضع ) به مصدق نشان مي داد كه اگر مصدق هم بماند ، فرجامي ( براي او ) نيست كه جز قدرت گرفتن توده اي نبود ! اگر هم توده اي ها قدرت را نمي گرفتند بهرحال نيروهاي راديكالي كه دور و بر مصدق بودن  و هرروز هم تكيه مصدق روي آنها بيشتر ميشد . ميلاني مي گويد به گمان من احتمال و امكان گذار به دموكراسي را كمتر ميكرد !!  به اين اگر و مگر را تاريخي به  يك نكته بايد توجه داشت ، خيلي ها هم در ايران و هم در غرب تحولات اروپاي شرقي را دنبال مي كردند ، حكومتهاي شبيه دكتر مصدق يكي پس از ديگري طمعه كودتا و قدرت گرفتن طرفداران شوروي  مي شد . در همينجا بايد گفت اين يك تفسير كاملا غلط است  غربي خصوصا انگليسي ها بخوبي مي دانند كه دموكراسي در كشورهايي مانند ايران  به نفعشان نيست ، چرچيل  در جواب آوريانا فالانچي  گفته بود ما در كشورهاي خاورميانه به دو مسئله توجه داريم ” أقليت خائن و اكثريت نادان ! ” معني اين جمله يعني   نمي خواهيم آگاهي كه ممكن است به دموكراسي بإينجامد در اين كشور ها بوجود آيد  سوْال ديگر از جناب ميلاني اين است اگر در سال ١٣٨٨ در ايران كودتا نمي شد و احمدي نژاد بر سر كار نمي إمد ما حالا جلوتر بوديم و يا اينكه  عقب گرد كرده بوديم ولي ديديم در آن زمان هم اوباما با خامنه اي راه ديگري كه مقابل مردم بود را رفت ! انگليسي ها از زماني كه مصدق بر سر كار آمد تصميم داشتند او را بردارند خود دكتر ميلاني  به بي بي سي مي گويد ؛ به محض اينكه مصدق سركار مي آيد با  لامتون lamton  ( وزير خارجه وقت  ) مصاحبه مي شود از خود او شنيدم  ( در مصاحبه ) مي گويد با من تماس میگيرند و مي گويند تنها راه برانداختن مصدق است ، براي اينكه من بيست سال (است)  او را مي شناسم اون آدم ( مصدق ) سرسختي است  ! از روز اول تلاش ميكردن آمريكا را متقاعد كنند و اين نشان مي دهد عده اي از روز اول در آمريكا بوده اند كه با انگلستان همسو بودند از جمله آقاي دالاس كه در آنزمان در سياCIA بود ولي اكثريت وزارت خارجه هم تلاش داشتند  راه حل ديپلماسي پيدا كنند كه اين مسئله باعث خشم انگليسي ها مي شد ، به قول بيهقي ، وقتي به اسنادي كه انگليسي ها بيرون داده اند نگاه مي كنيم مي بينيم  خود انگليس  نسبت به آمريكايي ها برواليده تَر بوده اند !

در پايان بايد گفت آنها كه بيگانه بودن بر عليه  دكترمصدق و بخاطر منافع خود دست به كودتا زدند تا او را از حركت ضد امپرياليستي باز دارند و اگر همكاري كاشاني و بهبهاني نبود  احتمالا براحتي موفق  چنين كاري نمي شدند ، همكاري اين دو تن با انگليسي ها باعث شد كودتا به سرنگوني دكتر مصدق منجر شود و دموكراسي در ايران بدین شكل  متوقف شود تا ايران وضعيت ديگري پيدا كند .ادامه حاكميت دولت مردمي و صدارت  دكتر مصدق مي توانست ايران را به دموكراسي نزديك و نزدیکتر  كند تا حكومتي بنام جمهوري اسلامي سر كار نيايد در واقع بعد از كودتا بود كه غربي ها استراتژي خود را با اسلامي كردن ايران همسو مي ديدند تا فردي بنام خميني را آماده كنند و براحتي به اهداف خود نزديكتر شود . بعدها ديديم كه او را از نجف به فرانسه بردند و از پاريس با سلام و صلوات  با ايرفرانس  به تهران آوردند تا  شكل ديگري به خاورميانه دهند. خميني را   بر أريكه قدرت نشاندند تا خيالشان از كمونيست شوروي   راحت شود. بايد ياد آوري كنم كه بعد ها  سر مار از زير لاف ملا بيرون زِد ! چند ماه قبل نامه پراكني هاي خميني   قبل از انقلاب به  جان اف كندي  و جيمي كارتر  توسط BBC  إفشاء شد و قولهايي كه خميني براي منافع  نفتي آمريكا داده بود اين استراتژي را كاملن  بر ملا كرد تا دنيا بداند كه  در آنزمان  به نظام پهلوي هم  قانع نبودند و براي سرنگون محمد رضا پهلوي   بخاطر منافع استراتژيك خود از خميني حمايت كردند درحالیکه قبلا کارتر گفته بود ایران با رژیم پهلوی جزیره ثبات منطقه است [٤] و پس از آخرین سفر کارتر به ایران (  تعطیلات کریسمس ) و بهم زدن گلاسهای شامپاینهایشان شاه طوری دیگر روی غرب حساب میکرد در همان جا  شاه هم گفته بود ديگر به چشم آبي ها باج نخواهم داد و نفت را با قيمت روز و بالاتر از گذشته مي فروشم ،شاید ازهمین نقطه کلید عوض کردن رژیم پهلوی زده شد! ولی  جواب ( پاداشت) او را پس از سرنگونی اش ، آمريكايي با ممنوع الورود كردن  به كشورشان  در أواخر  عمرشاه  دادند تا بعد از حاكميت جمهوري اسلامي ، خميني و دانشجويان خط امامش  براي امتياز گيري  بيشتر، سفارتخانه آمريكا را اشغال كنند. با آمدن خميني به ايران ، جنگهاي منطقه اي آغاز ميشود و اتحاد جماهير شوروي  فرو مي ريزد و بمب گذاري و خرابكاري هاي درمنطقه  شدت مي گيرد،  ترور هاي خارج از كشور از آسيا تا اروپا و آفريقا شكل تازه اي به خود مي گيرد و قتل عام و نسل كشي در ايران  آغاز ميشود و باعث  محكوميت ها بين الملي [٥]رژيمي ميشود كه آمريكا و انگليس هنوز دل به اصلاح آن بسته اند.فراموش نكنيم امپرياليست براي كار كرد كارخانه هاي أسلحه سازيهايشان ،  نياز به رژيم هاي تروريست و ترور پرور دارند . تنها با اين رژيم ها مي توانند راحت تر به اهداف خود برسند. زماني از كاشاني و بهبهاني براي كودتا عليه دكتر مصدق  استفاده كردند و امروز نيازمند افرادي چون خامنه اي  و حسن نصرالله( رهبر حزب الله )  و بشار اسد هستند تا نقطه ضعفي و یا خلالی در استراتژاي خود احساس نكنند.

______________________________________________

[١] دكتر عباس ميلاني

[٢]در مصاحبه اي كه عباس ميلاني با حسين مُهري در چند جلسه مفصل راجع به اين اسناد صحبت كرده است .

[٣] مصاحبه ميلاني با بي بي سي

[٤] در كنفرانس گوادولوپ كارتر در حضور سران قدرتهاي جهان در آنزمان گفته بود شاه  بيرون مياوريم يعني  او را بر ميداريم . تنها هلموت اشميت صدر اعظم آلمان مخالفت كرده بود .

[ ٥] جمهوري اسلامي پيش از شصت بار از سوي عفو بين المل و سازمانهاي حقوق محكوم شده است.