محمودرضا گران :
تاریخ کشتی مشحون از افتخارهای بسیاری است. دلاورانی که در اجرای مهارت‌های این کهن‌ترین ورزش جهان، قابلیّت و استعدادی فراوان داشته‌اند و جهان کشتی را متأثر از حضور خویش کرده‌اند. خاطره‌ی مبارزه‌های بی‌نظیر امامعلی حبیبی، جنگندگی و تعصب و شعوربالای جهان‌پهلوان تختی، تاکتیک‌های حساب‌شده و دقیق عبداله موحد و تعصب خالص مردانی بزرگ زنده‌یادان ابوطالب طالبی و رمضان خدر یادگار اصالت کشتی ایران است؛ دلاورانی که حاضر بودند در میدان نبرد، بر روی اجرای سگک‌کلاته مخوف ولادیمیر سیناویسکی مینای دندانشان بشکند و یا پنج دقیقه تمام روی پل‌شکن حریف مقاومت کنند امّا تن به شکست ندهند.
سالهای بسیاری است که در کشتی ایران، بحث مهمی وجود دارد و آن چگونگی گزینش ملی‌پوشان است. ۷۰ سال از نخستین حضور کشتی ایران در بالاترین سطح رقابتهای المپیک و جهانی می‌گذرد و شیوه‌های بسیاری مورد آزمون‌وخطا قرار گرفته؛ زمانی سرمربی قدرقدرتی همچون زنده‌یاد حبیب‌اله بلور تصمیم‌گیر اول‌وآخر بود و هیچ‌کس به خود اجازه نمی‌داد برابر او حرفی بزند. بعدها محمدعلی صنعتکاران و گاهگاهی منصور برزگر هم به‌همین شیوه عمل می‌کردند. گاهی رئیس فدراسیونی مقتدر پیدا می‌شد و گاهی هم کمیته‌فنی تصمیم‌گیر می‌شد. در تمام این شیوه‌ها، جای یک‌کار معمولا لنگ زده و می‌زند: هیچ تعریف واحد و مشخصی از کشتی‌گیر «معتبر و باکلاس» هنوز داده نشده که مورد توافق اهل‌فن باشد.
کاظم غلامی در فاصله حضور در رقابتهای قهرمانی جهان در وارنا ۱۹۹۱ تا المپیک بارسلون، در سن ۳۴ سالگی سه بار مقابل صوبحاش ورما از هندوستان شکست خورد! هراندازه اهالی کشتی برای سرمایه‌گذاری بر روی جوانی دیگر اصرار می‌کردند اما منصورخان برزگر تن نداد. بعدتر برزگر، ابراهیم مهربان را در فوق‌سنگین و به جانشینی زنده‌یاد سلیمانی و سوخته‌سرایی در تیم‌ملّی حمایت کرد اما حاصل حضور او از سال ۱۹۹۳ تا سال ۱۹۹۷ هیچ بود. مهربان نه اینکه فیزیک مناسبی نداشت و یا کم‌تکنیک بود بلکه او از نظر روحی‌وذهنی نمی‌توانست در استرس کُشنده‌ی رقابتهای معظم المپیک و جهان طاقت بیاورد و در ذهن خود از رقبای معمولی همچون ذکریا گوجلو ترک تصویری غیرواقعی می‌ساخت که غلبه بر آنها ممکن نیست و چنین بود که هرسال، دست‌خالی می‌ماند.
دوسال پیش، آدم‌وعالم می‌دانستند که دلیل انتقال محمدحسین محمدیان از وزن ۸۶ کیلو به وزن ۹۷ کیلو تمایل رسول خادم بوده است. خادم که تحمل تک‌روی‌های رضا یزدانی را نداشت، می‌خواست با یک تیر دو هدف را نشانه بگیرد؛ علیرضا کریمی را در وزن ۸۶ کیلو تثبیت کند و هم محمدحسین محمّدیان را در وزن ۹۷ کیلو اما برنامه‌ها در روز مسابقات انتخابی، به بن‌بست خورد و محمّدیان با شکستی شگفتی‌ساز مقابل عبّاس طحان حذف شد. رضا یزدانی بازهم اول شد اما بدلیل آسیب‌دیدگی کنار کشید و اینجا بود که شورای‌فنی در تصمیمی که رودربایستی از سرورویش می‌بارید رأی به حضور طحان در ترکیب تیم اعزامی به رقابتهای قهرمانی جهان در لاس‌وگاس داد. گذشت زمان اما نشان می‌دهد تصمیم‌های گرفته شده تا چه اندازه نادرست بوده است همچنان‌که تصمیم‌هایی درست و به‌جا هم در تاریخ کشتی ایران کم نیست.
دوهفته از زمان برگزاری رقابتهای انتخابی تیم‌ملّی می‌گذرد اما هیچ‌یک از اعضای شورای‌فنی و کمیته‌فنی حرفی نمی‌زنند که به اصطلاح بعدا نتوانند جمع‌اش کنند. در وزن ۹۷ کیلو امیر محمّدی به مقام اول رسیده است و او کشتی‌گیری است شناخته‌شده و از نظر کلاس‌فنی، زیرمتوسط. محمّدی در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ در دو مسابقه مهم در جام‌جهانی لس‌آنجلس و کرمانشاه با فاصله‌ای بسیار مقابل عبدالسلام گادیسوف روس و کائل سنادیر امریکایی شکست خورده و اخیرا هم شکست مقابل نماینده بی‌نام‌ونشان جمهوری آذربایجان را در بازیهای همبستگی بر کارنامه مردودی خود افزوده اما شوربختانه از جمع شمار بسیاری از اهل‌فن، هیچ‌کس حرفی از استعدادهای درخشان و جوانی همچون مجتبی گلیج و حسین شهبازی نمی‌زند! هیچ‌کس به‌یاد نمی‌آورد که زنده‌یاد استاد رحمت‌اله غفوریان سالها پیش این جمله طلایی را برای چنین روزهایی به‌کار برده است: «هیچ کیمیاگری نتوانسته که مس را طلا کند.»
شورای‌فنی اختراع امروز کشتی ایران نیست. روسها سالهاست که به مدد استخوان‌خردکرده‌های بی‌حب‌وبغضی که فقط منافع‌ملّی را درنظر می‌گیرند، در مخمصه‌ها و بزنگاه‌‌های خطیر، تصمیم‌های مهمی گرفته‌اند. در سال ۱۹۹۵ تصمیم این شورا مبنی بر حضور بووایسار سایتیف ۲۰ ساله در تیم‌ملّی شاهکاری بود که منجر به تولّد پدیده‌ای استثنایی در جهان کشتی شد. همان سال نصیر گادژیفانوف ۲۸ ساله با کوله‌باری پروپیمان از مدال‌های رنگارنگ جهانی و اروپایی نفر اول روسیه شده بود اما شورای‌فنی روسیه بی‌هیچ تردیدی، سایتیف جوان را بلافاصله پس از کسب مدال طلای جوانان جهان در تهران برگزید و حاصل آن شجاعت و فهم از معنای کشتی‌گیر «معتبر و باکلاس»، شد ۳ مدال طلای المپیک و ۶ مدال طلای جهان تا سایتیف به جمع نوابغ افسانه‌ای بپیوندد و این درحالی بود که یکسال قبل‌تر داوود قنبری با بُخولنگ‌های زیبای خود توانسته بود سایتیف را مغلوب کند.
کشتی ایران در آستانه‌ی دور جدیدی از دوره‌ی ماکروپلن خود برایp رسیدن به المپیک توکیو است. آنچه امروز بکاریم، فردا در توکیو درو خواهیم کرد و شک نیست دل‌بستن به کشتی‌گیرانی که فاقد کلاس‌اند و قادر به تغییر تاکتیک نیستند، ثمری جز ناکامی و شکست نخواهد داشت. روزهای ۱۵ و ۱۶ تیرماه ۹۶، کشتی ایران تولّد ستارگانی را به‌چشم دید که دنیایی از استعدادند و میل‌به‌پیروزی و افتخارآفرینی دارند. در زمانه‌ای که همهمه‌ی بسیار صداها، اجازه‌ی شنیده‌شدن صداها را نمی‌دهد، من امّا واهمه‌ای ندارم از ناشنیده‌ماندن صدایم. محمدعلی گرایی، یوسف قادریان و مصطفی صالحی‌زاده در کشتی فرنگی ما “ماه” هستند و جمال عبادی و مجتبی گلیج “ستاره”. برای تحویل‌گرفتن این جوانان دست‌دست نکنیم و یک قدم فراتر از مرزهای شجاعت و ریسک‌پذیری، به آنها اعتماد کنیم. کشتی ایران و جهان هیچ‌گاه از اعتمادکردن به جوانان ضرر نکرده است.
