تلویزیون میهن

کمال داوُد ( هفته نامه ماریان) :

ترجمه ی علی شبان :

اشاره :

بسیاری از غربی‌ها این را نمیتوانند درک کنند : چرا در جهان به اصطلاح «مسلمان» و یا «عرب – مسلمان»، ما اینهمه نگران ِ فلسطینی ها هستیم نه قربانیان جنگ در دیگر نقاط دنیا؟ و از خودمان نمی پرسیم که چرا سودانی ها کفیه Keffiyeh [ چفیه یا کفیه دستمال سفید و سیاه ی نقش دار که به سمبلی یرای پشتیبانی از فلسطین بدل شده است.] ندارند؟ و چرا یمنی هایی که قتل عام می‌شوند از همین همدلی بهره نمی برند؟ چرا این نفرت از یهودی باعث می‌شود که فقط جنازه های فلسطینی ها بیش از همه آزار‌دهنده باشند ؟فراتر از یهود هراسی، ما به یک مجموعه «علت ها» در پشت این اعمال، مشکوک می‌شویم که در اکثر موارد، بدون تعریف مشخص رهایش می کنیم؛ و اکنون ببینیم که آن‌ها کدامند ؟ کمال داود

کمال داود Kamel Daoud، نویسنده و روزنامه‌ نگار پنجاه و چها رساله ی الجزایری است و ملیت فرانسوی دارد. هفته‌ها نامش بر سر زبان‌ها افتاده بود که امسال برای دومین بار، برنده جایزه ی معتبر و پر ارزش ِ گنکوردر فرانسه، برای کتاب تازه اش؛ «حوری ها» خواهد بود. و سر انجام چنین شد و در ۲ نوامبر ۲۰۲۴هیئت داوران او را برنده ی این جایزه ی ارزشمند شناخت.

این سومین رمان اوست که در آن، با زبان غنائی و غزلواره اش، می‌خواهد صدای اُوب Aube، قهرمان کتا ب که در سن ۵ سالگی پس از بریدن شدن ناقص بخشی از گلویش، از داشتن صدا محروم شده بود، باشد : از زبان دختری که در عین نداشتن صدا، توانسته بود صدای بی صدایان شود. داود داستان ِ «سال‌های سیاه» ی برخورد ها و جنگ و گریز های اسلام گرایان و ارتش الجزایر (۱۹۹۲-۲۰۰۲ ) را با قلمی دلپذیر، بروی برگ‌های کتابش می‌آورد و خواننده را با واقعیتی عریان آشنا می کند. او می‌گوید این تلاشی برای بازسازی و رستاخیز است. او رمان خود را به تمام زنانی تقدیم کرده است که در برابر حاکمان سرکوبگر و زن ستیز ایستادگی کرده اند. او پیش از جایزه گنکور در توئیتی با انتشار عکس دختر علوم و تحقیقات و با نوشتن کلمه « ایران» از اعتراض «برهنه» این زن ستایش کرد.

شاید برای آندسته از خوانندگان ِ مطالب ِ این قلم، کمال داود، روزنامه نگار و نویسنده نامی آشنا باشد و ترجمه ی مقاله ی بسیار تکان دهنده ِ «حجاب زن کُشی است» او را به دفاع از جنبش مهسا خوانده باشند. او در مقاله ی کوتاه زیر، در چارچوب طنزی تلخ این پرسش را مطرح می‌کند که چرا در نیم قرن اخیر، اعراب ومسلمانان، پشت ِ عَلَم ِ مسأله ی فلسطین سینه زده اند[ نا گفته پیداست که میتوان آن را در میان پاره‌ای از روشنفکران ِ ایرانی نیز دید.] در حالیکه جنگ‌های فاجعه بار دیگر طی این سالها توجه شان را کمتر جلب کرده است. اما پیش از خواندن نوشته ی کمال داود، بد نیست به چند نکته در این زمینه اشاره کنیم تا شاید بتواند در باز گشایی بیشتر ِ مطلب کمک کند.

نخست باید گفت که در هر جنگی می توان ستم دیدگان بیشماری پیدا کرد و از آنها دفاع نمود. و گذشته از همه ی این‌ها که گفته شد؛ این پرسش را میتوان مطرح نمود که آیا امروزه، پشت هر فلسطینی سایه ی یکی از اعضای حماس نهفته است؟ و این، آن چیزی است که با گوش دادن به سخنان رهبران اسرائیل میتوان نتیجه گرفت. و بویژه، آیا پس از چهل و پنج سال حکومت جمهوری اسلامی در ایران، چنین نتیجه‌ گیری ها، نمیتوانند از مشروعیت کافی برخوردار باشند؟ و از سوی دیگر، این ادعا که بنیامین نتانیاهو هر کاری از دستش بر می‌آمد کرد تا حماس به نیروی مسلط در غزه و کرانه باختری تبدیل شو، روی دیگر واقعیت است. و افزون بر این، او چشم خود را بر منابع مالی و تسلیحاتی که از قطر و جا های دیگر می‌آمد بست و هدفش ناتوان کردن سازمان آزادیبخش فلسطین L’OLP بود. البته باید گفت که این روش را برای مقابله با سازمان آزادیبخش فلسطین که خواستار نابودی اسرائیل از روی نقشه ی جغرافیائی بود، انجام داد.

در پاسخ به این پرسش که آیا لبنان بدون حزب الله ممکن است؟ پاسخ روزنامه‌ نگار هفته نامه ماریان در شماره ۵/۱۰/۲۰۲۴ این است که حزب الله از زمان تولد خود در ۱۹۸۲ – در طول اولین جنگ اسرائیل و لبنان – تا مرگ حسن نصرالله در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴، از وضعیت یک شبه نظامی شیعه به یک نیروی سنگین وزن سیاسی و نظامی این کشور [ با کمک‌های بی‌دریغ حکومت جمهوری اسلامی در ایران] بدل شد. و حتی به دولتی در دولت و ساختار قانونی آن کشور، به حساب آمد.

در لبنان سه پدیده در مدت زمان کوتاهی پدیدار شد : نخست اختلافات بومی مرگبار بین جوامع گوناگون لبنان : دروزی ها، مسیحیان، مارونی، سنی‌ها و شیعیان . و سپس پدیده ی رشد جمعیتی چشمگیر شیعیان که طی کمتر از چهل سال، افزایشی ۳۰ و حتی ۴۰ درصد ی نشان داد. و سرانجام پدیدار شدن یک گروه مقاومت مسلحانه در برابر اسرائیل [ با پشتیبانی مالی و تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران] و با استفاده از عناد و بدبینی اکثریت بزرگی از جمعیت لبنان که با دولت یهود دشمنی دیرینه نشان می‌دهند و پشتیبانی خود از حضور حزب الله در لبنان را بطور گنگ و مبهم نشان داده اند.

در ماه ژانویه ۲۰۲۴، نظر سنجی ها نشان داد که ۷۵ در صد لبنانی ها از حزب الله در اقدامش علیه اسرائیل حمایت می کنند. اخیرا، نظر سنجی های دیگری نشان می‌دهند که ۷۰ در صد لبنانی ها با حزب الله در شکل و قامت کنونی در کشورشان، مخالفند. به عبارت دیگر، اگر گروه مسلح ِ حزب الله همیشه اعتبار خاصی نزد کل مردم لبنان داشته است، دیگر از نظر سیاست داخلی نتوانسته است، نظر ها را به خود جلب کند. با مرگ نصرالله و ضربت وارده به جنبش شیعی، این محبوبیت میتواند به میزان قابل توجهی از بین برود.

و اما پرسشی که در این شرایط پیش روی ماست : آیا میتوان آینده‌ای برای فلسطین متصور بود ؟ در حقیقت امروز باید به سمت نیروهای قوی تر در منطقه برویم . و در جهت راه حلی باشیم که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی پیشنهاد نموده بود. ودرخواست نتانیاهو از سازمان ملل برای امضای توافقنامه ی به رسمیت شناختن متقابل با عربستان سعودی در همین راستا ست. چند ماه قبل از قتل عام ۷ اکتبر ۲۰۲۳، محمد بن سلمان، از متعهد شدن به تأمین مالی بلند مدت برای فلسطین در صورت امضاء و همچنین کمک به تشکیل کمیته ای از نخبگان سیاسی صحبت کرده بود . نوعی قیمومیت در حدود پانزده سال که به فلسطین و فلسطینی ها اجازه می‌دهد تا ایده ی یک ملت را بازسازی کنند.در نهایت با یک دولت و برنامه‌ای غیر از نابودی اسرائیل . [ که ایران و نیابتی هایش با تصور ِ به انجام آن، منطقه و مردمان بی‌گناه را به خاک و خون کشانده اند.] ع.ش

و اینک مطلب ِ کمال داود را که با بهره گیری از هنر طنز نوشته شده است میخوانیم. این نوشته در شماره ۱۳/۱۰/۲۰۲۴ هفته نامه ماریان، منتشر شده است :

از نگاه ِ کمال داود، کشورهای جهان عرب، منحصرا نگران فلسطینی ها هستند و نه سایر قربانیان جنگ. فراتر از یهودستیزی و ضد صهیونیسم ِ موجود در این کشورها، میتوان به «علل» زیربنایی این سخن پراکنی های مشکوک شد که هرگز به روشنی تعریف نشده اند.

بسیاری از غربی‌ها این را نمیتوانند درک کنند : چرا در جهان به اصطلاح «مسلمان» و یا به اصطلاح «عربی»، ما منحصرا نگران ِ فلسطینی ها هستیم نه قربانیان جنگ در دیگر نقاط دنیا؟ و از خودمان نمی پرسیم که چرا سودانی ها کفیه Keffieyh [ چفیه یا کفیه دستمال سفید و سیاه ی نقش دار که به سمبلی یرای پشتیبانی از فلسطین بدل شده است.] ندارند؟ و چرا یمنی هایی که قتل عام می‌شوند از همین همدلی بهره نمی برند؟ چرا این نفرت از یهودی باعث می‌شود که فقط جنازه های فلسطینی ها بیش از همه آزار‌دهنده باشند ؟فراتر از یهود هراسی، ما به یک مجموعه ِ «علت ها» در پشت این اعمال روبروئیم و به آن‌ها مشکوک می‌شویم، که در اکثر موارد، بدون تعریف مشخص رهایش می کنیم؛ و اکنون میخواهیم ببینیم که آن‌ها کدامند ؟

عربیت، اسلامیت و استعمار زدایی

پس از شکست پی در پی و از دست دادن امپراتوری جهانی، عرب‌ها به خوبی متوجه شدند که برای جبران آن، باید – علیرغم همه ی جنبه‌های پیرامونی – به مسأله ی فلسطین بپردازند که در عین حال سه جلوه ی اساسی و اصولی را در خود دارد : عربیت، اسلام گرایی و استعمار زدایی.

عربیت – البته بین خودمان بماند – این امر مسأله ی مهم ِ هویت را برای فلسطینی ها به ارمغان می‌آورد که بی آن نمی‌توانند به آسانی بین کشورهای عربی سفر کنند؛ نمی‌توانند در آنجا فعالیت سیاسی انجام دهند و از همه مهمتر به راحتی نمی توانند تابعیت سرزمینی را که در آن سُکنا گزیده اند بدست آورند.و در پاره‌ای از کشورهای مسلمان، نمی‌توانند پس از مرگ، در خاک این کشورها، دفن شوند. و جالب اینجاست که در پاره‌ای از کشورهای عربی،فلسطینی یک شهروند فرعی است ولی وقتی می‌میرد شهید می شود.برای چی؟ زیرا او باید تا ابد پناهنده بماند تا جنگ به پایان برسد و پیروزی ِ هویت ِ برتر فلسطینی بدینگونه بر همگان ثابت گردد.

پذیرفتن یک فلسطینی ی شهروند در یک کشورعربی، تنها تحت عنوان پناهنده میسر خواهد بود و نه شهروندی که بتواند از تمام امکانات استفاده نماید.او باید در شرایط ناپایدار تاریخ و جغرافیا زندگی کند. در دهه ۱۹۵۰ پان عربیسم، حزب بعث ( حزب سوسیالیست ِ رستاخیز عربی ) در جهان عرب اختراع شد و ناصر آن را با جنگ علیه اسرائیل در مصر پیوند زد که تا به امروز در ذهن‌ها تأثیر گذاشته است.

او این کشور خیالی را ساخت که همه ی فلسطینی ها باید – چه بخواهند و چه نخواهند – در آن ساکن شوند : پان عربیسم یا آرمانشهر اتحاد همه ی اعراب. سرزمینی خیالی که میتوان آن را بگونه ی شعری با قافیه و کلام زیبا تصور کرد.هیچ کس در آنجا زندگی نمی‌کند و سُکنا نگزیده است. اما این امر بر فلسطینی تحمیل شده که در آنجا قفل شود. و خود را نگهبان ِ کلیدها و شعرها و شعار ها بداند. و حاصل همه ی آنچه را که گفته شد، به بهای مرگ فلسطینی تمام خواهد شد که این نیابت به او تحمیل شده : او نباید جبهه «هویت » را ترک کند و باید خود را در جبهه های پان عربیه ی خیالی به حال آماده باش نگهدارد.

و در این مرحله، اسلام گرای «حماس زده» و یا غیر آن، باید خلافت جهانی را در تصورات خود داشته باشد. فلسطینی ی بیچاره باید جان خود را فدا کند [ همانگونه که در غزه پس از حمله تروریست های حماس به اسرائیل] شاهد آن بودیم.وجنگ ِ خود علیه «یهودی» را براه بیندازد تا اینگونه بتواند آخرالزمان موعود را رقم بزند. در آخرالزمان، به گفته ی علماء الهیات، فلسطینی کشوری خواهد داشت که همیشه از آن ِ او خواهد بود. و در‌واقع در این زمان است که یهودیان به دَرَک واصل خواهند شد : پیروزی در این بینش، بر پایه ی قبولاندن بیش از پیش آن،به فلسطینی ها خواهد بود.

خلع ید عجیب : از سال ۱۹۴۸، آدم‌ها بر سر تصاحب زمین کشته می شدند، اکنون اسلام گرایی ایجاب می‌کند فلسطینی برای مسجد الاقصی، بمیرد و بهمراه مسیحیت، جنگ مقدس و بازگشت به ایمان را رهبری کند.علماء الهیات، معتقد به یک جنگ مقدس توسط فلسطینی ها برای بازگشت به ایمان را پیشنهاد می کنند، که آنرا « ارد الرباط Ard Al Ribat» می نامند که معنی آن همانا « سرزمین اردوگاه های نظامی» است. و همانا در اینجا هم ملیت فلسطینی در درجه دوم اهمیت قرار دارد.

و آخرین آن استعمار زدایی خواهد بود. این بر عهده ی فلسطینی ها گذاشته می‌شود که افتخار و برتری خود را علیه غرب، به اثبات برسانند. اگر میگویند این امر باید فقط و فقط توسط فلسطینی به ثمر برسد نه سودانی ها، نه ایرانی‌ها یا افغان های بیچاره، به این دلیل است که فلسطینی باید به تنهایی این حماسه ی معروف به استعمار زدایی را تکرار کند.این باعث ایجاد هیجان می‌شود و بدینگونه، نوزادان را به جانباز تبدیل می‌کند و این خاطره را به عنوان یک حرکت و جهش تکرار شونده به غرب تحمیل می نماید.

و سرانجام، سرنوشت فلسطینی زنده چه می شود؟ او موجودی در سایه است، در‌واقع او روی صحنه میمیرد. تنها برای شور و هیجان از او برای سوخت استفاده می شود. استعمار های وحشی را تحمل می کند، « عرب ها» و اسلام گرایان، تاریخ او را آشغال می‌کنند و بمباران ها، او را می کشند. و بدتر از همه، پان عربیسم، به تازگی توسط آخوندهای [ جمهوری اسلامی]، مزید بر علت برای او شده اند. آی فلسطینی، باشد که روزی رها شوی…..حتی از حمایت جهان عرب.

نوشته‌های داخل ِ [ ] از مترجم است.