کسوف ……

سی و چند سال پیش – در همان نخستین روز های انقلاب – یک روز گذارم به دانشگاه تبریز افتاده بود .
در دانشکده ادبیات نمایشگاهی بود از نشریات زمان انقلاب مشروطیت . در میان این نشریات چشمم به کاریکاتوری افتاد از روزنامه ملا نصر الدین .
در این کاریکاتور ؛ با خطوطی ساده و ابتدایی ؛ چگونگی پیدایش کسوف ( خورشید گرفتگی ) به تصویر کشیده بود اما بجای آنکه کره ماه حد فاصل خورشید و زمین قرار گرفته باشد یک ” عمامه ” جانشین آن شده بود .

من با دیدن این کاریکاتور با خودم گفتم : یعنی با این انقلابی که ما کرده ایم شاهد چنین کسوفی خواهیم بود ؟ و طولی نکشید که نه تنها پاسخ پرسشم را یافتم بلکه به این باور رسیدم که مادام که ما بر بام اوهام و خرافات نشسته ایم این کسوف ها را پایانی نخواهد بود .

جلیل محمد قلی زاده بنیانگزار روزنامه ملا نصرالدین ؛ بیش از یکصد سال پیش وضعیت امروز ما را پیش بینی کرده بود .
او بسال 1908 میلادی درهمین روزنامه چنین نوشت :
” اگر با این نیروی مخرب جامعه و تاریخ کهن – یعنی ملایان -تسویه حساب نشود ؛ خواه انقلاب مشروطه بشود یا نشود ؛این ” میکرب ها ” میمانند و من می ترسم در آینده نزدیکی چشم باز کنید و ببینید ” هشتصد ملا یکجا خلق شده ” ؛ ملا همه امور مملکت را بدست گرفته ؛ ” همه ثروت شما را بر باد داده ” وشما را به امان خدا سپرده و افسارتان را به بیگانگان رها کرده ..( به نقل از روزنامه ملا نصرالدین -شماره 25-بتاریخ 1908 میلادی)
جلیل محمد قلی زاده با احاطه به روان توده های مذهبی و اِشراف وآگاهی به مطامع گسترده دستاربندان ؛ از نقش تاریخی ملایان در اندیشه کُشی آگاهان زمانه با خبربود و میدانست که درقرون گذشته خیل اندیشمندان ومتفکران به حکم تکفیر ملایان سرداررفته اند و میدانست که با مباشرت همین باصطلاح پیشوایان دینی ؛ رواج خرافه و اوهام به چنان قدرتی رسیده، که ذهنیت جامعه از معنویت تهی شده وخرافه سرتا پای جامعه را در نوردیده است
اکنون پرسش این است :
ما اگر تاریخ انقلاب مشروطیت را به درستی خوانده بودیم
اگر با اندیشه های شیخ فضل الله نوری و مشروعه خواهان آشنا بودیم
آیا گرفتار خمینی وخامنه ای میشدیم