حسین عرب :
برای هر شخص اندیشمند ایرانی، این سئوال مطرح است که چرا مذهب سنی بر عکس مذهب شیعه سیاسی نیست، و در مواردی که پیروان این مذهب به سیاست ورود کرده اند، با تشویق ، ترغیب و تامین مالی کشورهای دیگر برای دستیابی به اهداف آنها بوده است. طالبان افغانستان، القاعده، و داعش نمونه های سنی جریان هایی است که عملکرد شبه نظامی داشته و در مسیر اهداف سیاسی آمریکا، عربستان، و قطر بوده اند.
در مقایسه با اسلام، دین مسیحیت هم صاحب همین دو گانگی هست، عملکرد مذهب کاتولیک و پروتستان مشابه شیعه و سنی در اسلام است، کاتولیک ها همیشه به نوعی در سیاست دخالت کرده و پروتستان ها، در صدد دور بودن از سیاست بوده اند.
تحقیق در اسلام و مسیحیت ، و بررسی مقایسه ای شیعه و سنی از یکطرف و کاتولیک و پروتستان از طرف دیگر، شباهت هائی میان شیعه و کاتالولیک، و همچنین، سنی و پروتستان دیده می شود که دو شاخص آن از همه برجسته تر و گویاتر است. شیعه و کاتولیک، در تامین مالی وابسته به دولت ها نیستند و با ساز و کاری که تحت عنوان سهم امام در شیعه ( سهم امام نصف خمس، یا 10% درآمد شخص است) و در کاتولیک، بنام صدقه و خیرات( صدقه و خیرات 10% درآمد فرد مسیحی است) از نقطه نظر مالی خودکفا هستند. در حالیکه در مذهب سنی، و پروتستان، سهمی از درآمد، توسط پیروان مذاهب فوق به مراکز مذهبی پرداخت نمی شود.
دو مین وجه مشابهت مذاهب شیعه و کاتولیک، وجود مشاغلی است که در آنها افراد، معاش خود و خانواده خود را از محل درآمد مراکز مذهبی بدست آورده، و در واقع حقوق آنها از مذهب تامین می شود، و وجود چنین شرایطی شاغلین به مذهب شیعه و کاتولیک به دولت ها نیازی ندارند. در حالیکه در مذاهب سنی و پروتستان، شغلی بعنوان روحانی، کشیش، و امثالهم وجود ندارد، و تنها کسانی به شغل دین مشغول هستند که در مراکز مذهبی بصورت تمام وقت تدریس می کنند. مثلا در مذهب شیعه، امام جماعتی مسجد برای یک روحانی شغل و محل درآمد اوست، و اگر به مکان های دیگری برای وعظ دعوت شود، از آنها جداگانه دستمزد دریافت می کند. در حالیکه، امامت جماعت در مذهب سنی شغل نیست و شخصی که مورد اعتماد مردم محله است، در کنار اشتغال بکار برای گذران زندگی، امامی جماعت مسجد را هم عهده دار است، و از این بابت حقوقی دریافت نمی کند.
منبع درآمد مستقل از دولت به مذاهب شیعه و کاتولیک این امکان را داده، تا مدارس خاص خود را تاسیس و کل هزینه های مترتب بر آن را پرداخت کنند، و همچنین تعداد زیادی افرادی که شغل و محل امرار معاش آنها مذهب است را در مجموعه دین در استخدام داشته باشند.
در کشورهای غربی در عصر روشنگری و پس از انقلاب فرانسه، برای دور کردن کلیسا از سیاست، چند اقدام مرتبط با هم را به اجرا گذاشتند، مدارس مذهبی را از دست کلیسا در آورده و در اختیار وزارت آموزش و پروش قرار دادند، در حالیکه کلیسا می توانست برای مدارس مذهبی در اختیار دولت، معلم تامین کند و حتی کمک مالی کند،
دوم، منطقه ای از شهر روم را محصور کردند و گفتند این کشور شماست، و می توانید از مرکز حکومت خودتان که واتیکان است، امپراطوری کلیساهای خود را در اقصاء نقاط جهان اداره کنید، ولی در سیاست نباید دخالت کنید، و ما در مقابل به شما احترام می گذاریم . و بمنظور کسب اطمینان از عدم تخلف امپراطوری واتیکان، کشیش های هر کشور بصورت ماتریسی توسط دولت متبوع و واتیکان نظارت و کنترل می شوند.
در کشور ایران نخبگان با مذهب شیعه از چند وجه مشکل دارند، و لازمست روشی اتخاذ کنند که بیماری کنونی حکومت مذهبی ، پس از درمان نتواند دوباره عود کرده و کشور را در خطر قرار دهد.
مواردی که از طرف مذهب شیعه آینده کشور را تهدید می کند عبارتند از:
- وجود مشاغلی تحت عنوان روحانی، ملا، آیت اله و غیره.
- استقلال مدارس مذهبی از دولت مستقر.
- وجود ساختاری بعنوان مراجع و مقلدها که هر کدام برای خودشان لشکری از پیروان داشته و هر زمان که می خواهند، فتواهایی براساس نظر خودشان صادر می کنند که می تواند کشور را در خطر قرار دهد.
- منابع درآمد مستقل از دولت که به آنها این امکان می دهد که عندالزوم کسانی را که می خواهند به استخدام درآورده و آشوب برپا کنند.
