قوانینِ طبیعی و انبساطِ کیهان

 

دکتر حسن بلوری :

فشرده

تاریخ و سرانجامِ کیهان با انبساطِ آن گره‌‌خورده است. در طول یک قرن گذشته کیهان‌شناسان به شناخت‌هايی دست‌یافته‌اند که نه تنها جهان‌بینی ما را دگرگون کرده‌‌‌ بلکه دانش ما از جهان هستی را نیز بسیار توسعه بخشیده است. از آنجمله روشن شده است که کهکشان‌ها با سرعت سرسام‌آوری از یکدیگر دور می‌شوند. برای مثال یک کهکشان در فاصله‌ی حدود ۱۶۳ میلیون سال نوری از کره زمین با سرعتی نزدیک به هجده میلیون کیلومتر در ساعت از ما دور می‌شود. هرچه فاصله‌‌ی کهکشان‌ها از هم زیادتر باشد به‌همان میزان نیز سرعت دورشدنشان از یکدیگر بیشتر است.۲ آیا این وضع به‌همین شکل ادامه خواهد یافت و زمانی خواهد رسید که در آسمان جز کهکشانِ راه شیری چیز دیگری قابل مشاهده نخواهد بود؟ و یا اینکه کیهان در مقطعی بر اثر نیروی گرانش جهتِ معکوس پیشه کرده، بسوی کاهش حجم خود تا “نقطه”ی به اصطلاح تکینگی پیش‌‌رفته و بار دیگر پروسه‌ی انفجار بزرگ (بیگ بنگ) تکرار خواهد شد؟ نمی‌دانیم.

درک و فهم انبساط کیهان و رابطه‌اش با پروسه‌های جاری در آن بسیار مهم و اساسی است. چراکه برتری (مزیت) شناختِ دقیق از انبساط کیهان تنها محدود به توضیح سرگذشت و سرانجام آن نمی‌شود. بلکه همچنین و برای مثال کسب اطلاع از شرایط مرزیِ نظریه‌های کیهان‌شناسی و ارزیابی درست از قوانین طبیعی در نقاط مختلف کیهان لازم است. به‌همین خاطر تعیین دقیق سرعت انبساط کیهان و همینطور اندازه‌‌ی نیروی گرانش در حوزه‌های مختلف آن امری بایسته (الزامی) است.   

در این مقاله می‌کوشم روشن کنم که چرا قوانین طبیعی در نقاط مختلف کیهان از نگاه ما متفاوت از قوانین طبیعی شناخته شده در محدوده‌ی کره زمین‌ به‌نظر می‌رسند و رابطه‌ی آنها با انبساط کیهان، نیروی گرانش و دنیای کوانتوم چیست.  

ادامه مطلب