محوطه ی تاریخی تازه کشف شده زیر دست و پای «حفاران غیرمجاز»

چندین روز است عده ای با ابزار و وسایل حفاری در شهرهای فهرج و ریگان، منطقه ی نگین کرمان، مشغول حفاری و غارت آثاری هستند که در پی توفان های شن اخیر سر از خاک برآورده اند.

اواسط ماه فروردین، پس از فروکش کردن توفان شن و سیل در مناطقی از کرمان خبر نمایان شدن یک شهر 5000 متر مربعی باستانی از سوی فرماندار شهر فهرج به سازمان میراث فرهنگی داده شد.  ابتدا سازمان میراث فرهنگی این خبر را انکار کرد ولی با رسانه ای شدن گسترده ی آن ضمن تایید خبر اعلام کرد که «رسانه ای شدن این اخبار برای حراست و حفاظت از محوطه های تاریخی چالش زا ست». و همزمان مردمان محلی گزارش دادند که گروه هایی در اطراف منطقه ی کشف شده به سرعت در حال حفاری اند.  

روز گذشته محمد مهدی افضلی مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی استان کرمان در مقابل خبرنگاران این حفاری ها را تایید کرده و آن ها را «غیر مجاز» خواند و گفت که برخی از این افراد از کیلومترها آن سوتر به استان کرمان آمده اند و در حال حفاری اند. او همچنین گفت:«هیچ اعتباری از سوی شهرستان برای ساماندهی و کاوشها و اقدامات اولیه برای حراست و نگهداری و کاوش ها نشده و ما منتظر هستیم» یعنی همه چیز به حال خود رها و در اختیار «حفاران غیرمجاز» است.

متاسفانه این روشی است که سازمان میراث فرهنگی از زمان رحیم مشایی داشته است. یعنی هر بار که منطقه ای تاریخی کشف شده آن ها یا اعلام نکرده اند و یا وقتی اعلام کرده اند که بسیاری از قسمت های تاریخی به وسیله «حفاران غیرمجاز» غارت شده است. معلوم نیست در کشوری که کوچکترین رفت و آمدهای عادی نیز کنترل می شود چگونه در این نوع مناطق تاریخی افرادی با نام حفار غیرمجاز با وسایل و ابزار کامل چندین روز و گاه چندین هفته به کار مشغولند و هیچ کسی نیست که جلوی آن ها را بگیرد.

به هر حال این مناطق که (برخی آن را بازمانده ساسانیان و برخی متعلق به دوران پس از اسلام می دانند) فعلا در کنترل «حفاران غیرمجاز» است و احتمالا یکی دو سالی باید بگذرد تا ما خبردار شویم که این آثار در کدام کشور برای فروش گذاشته شده است.