جواد مفرد کهلان :
گفته شده است نبرد هرمزدگان بین اردشیر بابکان ساسانی و اردوان پنجم اشکانی در سمت گلپایگان-نیاسر اتفاق افتاده و با پیروزی اردشیر بابکان به انجام رسیده است. بنابراین چارتاقی نیاسر، طاق نصرت اردشیر بابکان به مناسبت پیروزیش بر اردوان پنجم بوده است.
شکل ایرانی طاق نصرت از نظر معماری با شکل رومی آن متقاوت بوده است.
بنابراین می توان این سؤال را مطرح کرد آیا چارتاقی های پراکندهٔ ایران در طبیعت تاقهای نصرت اشکانی و ساسانی به تقلید از رومیان نبوده اند؟
چون مطابق تاریخ قم در مورد چارتاقی نیاسر گفته شده است که اردشیر بابکان بعد از پیروزی بر دشمن با سرداران خویش در پای چشمهٔ نیاسر فرود آمد و به عبارتی پهلوی سخن راند: “هرایند خُرن آفرینان سر” (بیارایند جشن و شادی آفرینان سرای).
خود واژهٔ جشن به معنی پیروزی است:
जिष्णु adj. jishNu victorious
به نظر می رسد درون چارتاقیها (طاقهای نصرت ایرانی) آتش مقدس هم می افروخته اند ولی آنها آتشکدهٔ معمولی به شمار نمی رفته اند و به ایزد نور و نبرد، مهر اختصاص داده می شده اند.
